“74 trilionë dollarë”? Aq para nuk ka e gjithë bota

on 20 - 07 - 2015 Author: Vladimir Petreski

Овој напис го има и на: Maqedonisht

[Recension: Fondet globale udhëheqin me vlerë rekorde prej 74 trilionë dollarësh]

Teksti është marrë nga revista autoritative ekonomike “Financial Times” dhe si i tillë nuk ka problem. Problemi i vetëm qëndron te titulli, gjegjësisht te vlera prej “74 trilionë dollarësh”, e cila është përsëritur edhe në tekst dhe e cila, si e tillë nuk ekziston. Merrni të gjitha paratë e botës dhe nuk mund të mblidhni aq para. Kjo shumë është për 4.412 herë më e madhe se sa Prodhimi i brendshëm bruto i ekonomisë më të madhe botërore, asaj të SHBA-ve.

Linku deri te artikulli origjinal: Fondet globale udhëheqin me vlerë rekorde prej 74 trilionë dollarësh

Data dhe koha e publikimit: 17.07.2015, 12:18

Data e recensionit: 19.07.2015

Recensues: Vlladimir Petreski

Për çka bëhet fjalë. Shumë thjeshtë: për përkthim të gabuar. “74 trillion dollars” në anglisht, nuk përkthehet me “74 trilionë dollarë” në maqedonisht/shqip. Ta shohim se si dallojnë shkallët e numrave të mëdhenj në gjuhën shqipe dhe atë angleze:

Shkalla e shkurtër – anglosanksone (në gjuhën angleze):

1. Million – 1.000.000

1. Billion – 1.000.000.000

1. Trillion – 1.000.000.000.000

1. Quadrillion – 1.000.000.000.000.000

Shkalla e gjatë – kontinentale (e cila përdoret edhe në gjuhën maqedonase/shqipe):

1 milion – 1.000.000

1 miliard – 1.000.000.000

1 bilion – 1.000.000.000.000

1 trilion – 1.000.000.000.000.000

Kjo do të thotë se ajo që në gjuhën angleze quhet „trillion“, në maqedonisht/shqip është “bilion”. Gramatika e numrave të mëdhenj në gjuhën maqedonase nuk është e zhvilluar mjaft, gjegjësisht nuk përmban numra më shumë se miliarda, eventualisht bilion (kapitulli: Numerals). Së paku jo gramatikat e përhapura popullore. Ndërsa, shumat mbi 1 miliardë, ose 10 miliardë në rastin më të mirë, veçanërisht ato në para, vetëm deri para një-dy dekadash aspak nuk përdoreshin për shkak se aq para në një vend as që kishte dikund. Mirëpo, në kohën e sotme këto shuma filluan të përdoren më shpesh sikurse në këtë rast, ku shuma e përgjithshme është 74 bilionë dollarë ose 74.000 miliardë dollarë, dhe shumave të këtilla duhet t’u kushtohet më tepër kujdes.

Ky recension është përgatitur nga kuadër të Projektit të USAID-it për përforcimin e mediumeve në Maqedoni – Komponenta Shërbimi për verifikimin e fakteve nga mediumet, që implementohet nga fondacioni Metamorfozis.. Ky recension është mundësuar me përkrahjen e Agjencisë amerikane për zhvillim ndërkombëtar (USAID). Përmbajtja e analizës është përgjegjësi e autorit dhe nuk i paraqet qëndrimet e fondacionit Metamorfozis, USAID-it ose të qeverisë së SHBA-ve. Për më tepër informata për punën e USAID-it në Maqedoni, ju lutemi vizitoni ueb-faqen e USAID-it: (http://macedonia.usaid.gov) dhe faqen e USAID-it në Facebook: (www.facebook.com/USAIDMacedonia).

INFOGRAPHIC

TRUTHFULNESS

ka fakte

deklarata të sakta

deklarata të vërteta

SOURCES OF INFORMATION

ka burime të evidentuara

zyrtare

relevante

1 burim

më tepër palë

EXTENSIVENESS

jogjithëpërfshirës

nuk ka informata të fshehura

BIAS

plotësisht e paraqet të vërtetën

nuk ka shtrembërim të së vërtetës (spin)

informata të rrejshme

nuk aplikohet

COMMENTING

nuk ka elemente të komentimit

PLAGIARISM

kopje të plotë

nuk është theksuar autori, është theksuar burimi pa link

TITLE QUALITY

dezinformon

josenzancionalist

joadekuat

i gabuar

PHOTOGRAPH

adekuate

as manipulon as informon është vënë vetëm si ilustrim

nuk është theksuar autori (burimi)

HATE SPEECH

nuk ka shprehje të urrejtjes

nuk nxit dhunë

nuk diskriminon

EDITED FOR THE WEB

i lexueshëm

elemente solide multimediale

nuk ka linke kontekstuale

pjesërisht i rregulluar në aspekt stilistik

i palidhur me tag-e

Shërbim për verifikim të fakteve në media