Dyshimet hiqen me fakte jo me komente
Published in Recensione
on 18 - 04 - 2016 Author: Xhenis Sulimani
[Recension: Esksluzive: Ja si Lëvizja Besa manipulon me sondazhet?! (FOTO)]
Dyshimet nuk potencohen për të mjegulluar opinionin, por për të ardhur deri te e vërteta. E vërteta është përtej çdo dyshimi. Me komente nuk arrihet deri te e vërteta, por me argumente bindëse, edhe atë bazuar së paku në dy apo më shumë fakte. Prandaj, duke pasur parasysh misionin e gazetarisë që të zbulohet e vërteta deri te opinioni, hedhja në publik e bindjeve personale si të vërteta është jashtë çdo standardi profesional. Opinioni publik është në kërkim të fakteve, gazetari duhet t’ia përcjellë të njëjtat, komentet i mbeten publikut.
Linku deri te artikulli origjinal: “Esksluzive: Ja si Lëvizja Besa manipulon me sondazhet?! (FOTO)”
Data dhe koha e publikimit: 11.03.2016
Data e recensionit: 13.04.2016
Recensues: Xhenis Sulimani
Produkti gazetaresk që po e recensojmë mundohet që komentet t’i përcjellë si fakte, pa tentuar në asnjë moment që t’i verifikojë të njëjtat. Teksti as që është përpjekur që dyshimet e veta t’i vërtetojë me ndonjë ekspert, hulumtues të opinionit publik apo politolog. Kjo përmbajtje dyshimet i ngre në bazë të burimit që ia ka dërguar formatin e pyetësorit për anketë.
“Eskluzive Aktpress ju sjell sondazhin të cilën para disa ditësh u publikua se BDI është partia e parë dhe Lëvizja Besa është partia e dytë në taborin shqiptar, dhe partitë tjera janë shënuar në një përqindje shumë të vogël, ndërsa në pyetësorin nuk gjendet askund pyetje për partitë tjera opozitare. Që lë dyshime se rezultatet janë fryrë sipas dëshirës së porositësve.”
Në vend se të shkojë drejt qartësimit të dyshimit, teksti edhe më tepër e trash dyshimin dhe jep përshtypjen se për qëllim ka çorientimin e vetëdijshëm të publikut, e jo zbardhjen e së vërtetës.
“Kjo anketë gjithmonë sipas burimeve të cilët kanë dërguar këtë material është bërë në rajone të ndryshme (Shkup-Tetov-Kercov dhe tjera) nga anëtar të lëvizjes Besa dhe Këshillit të ashtuquajtur opozitar. Kurse anketuesit kanë marrë informata se anketa është e porositur nga Kim Memeti dhe Levizja Besa.”
Fatkeqësisht, askund në tekst nuk kemi ndonjë prononcim nga personat që akuzohen se kanë porositur anketën dhe se janë munduar të manipulojnë opinionin. Me palën e dytë dhe përgjigjen ndaj akuzave të ngritura, teksti do të ishte i plotë dhe në këtë mënyrë do t’i jepej hapësirë publikut të japë gjykimin mbi organizimin e anketës, e jo vetë gazetarit, i cili nuk duhet të gjykojë, por ta paraqesë informacionin e qartë, objektiv dhe gjithëpërfshirës.
Detyrimi i parë i gazetarëve është e vërteta. Një parim gazetaresk thotë: Gazetarët nuk janë në kërkim pas të vërtetës në kuptimin absolut filozofik, por në kërkim të së vërtetës në kuptimin praktik. Kjo “e vërtetë gazetereske” është një proces që fillon që nënkupton mbledhje dhe verifikim të fakteve.
INFOGRAPHIC
TRUTHFULNESS
nuk ka fakte
nuk ka
nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave
SOURCES OF INFORMATION
ka burime të evidentuara
anonime
jorelevante
1 burim
një palë
EXTENSIVENESS
jogjithëpërfshirës
nuk ka informata të fshehura
BIAS
nuk mund të përcaktohet
ka shtrembërim të së vërtetës (spin)
informata të rrejshme
mban anën e një pale
anshmëri politike
COMMENTING
ka elemente të komentimit
të ndara nga faktet
PLAGIARISM
vepër origjinale
nuk është theksuar autori
TITLE QUALITY
dezinformon
jokreativ
senzacionalist
joadekuat
tendencioz
PHOTOGRAPH
ka
adekuate
as manipulon as informon - është vënë vetëm si ilustrim
nuk është theksuar autori (burimi)
HATE SPEECH
nuk ka gjuhë ofenduese
nuk ka gjuhë të urrejtjes
nuk nxit për përdorimin e dhunës
EDITED FOR THE WEB
i lexueshëm
nuk aplikohet
nuk ka linke kontekstuale
i parregulluar në aspekt stilistik
i palidhur me tag-e