Gazetaria pa fakte – telall propagande
Published in Recensione
on 14 - 05 - 2016 Author: Xhenis Sulimani
[Recension: Sela tellall i BDI-së!]
Gazetari e ka fare lehtë të bëjë koment. Fare lehtë është edhe komentin mos ta ngatërrosh e të mos e vendosësh te lajmet. Tendenca për të bërë lajm me komente, në rastin konkret, është e dukshme, sepse komenti dhe lajmi s’kanë asgjë të përbashkët. Lajmi duhet të mbajë distancë nga bindjet personale apo ideologjike të gazetarit. Ai, para së gjithash, duhet të jetë i mirëstrukturuar, gjithëpërfshirës, objektiv dhe i saktë, si dhe i bazuar në së paku dy burime.
Linku deri te artikulli origjinal: “Sela tellall i BDI-së!”
Data dhe koha e publikimit: 05.05.2016
Data e recensionit: 10.05.2016
Recensues: Xhenis Sulimani
Produkti gazetaresk që po e recensojmë është kryekëput koment. Përmban akuza, të cilat askund nuk ka tentuar t’i verifikojë. Kështu që, shihet qartë tentimi t’i imponojë lexuesit qëndrimet e tija personale, e jo t’i ofrojë informacion të verifikuar.
“Ziadin Sela i nënshtrohet BDI-së me sjelljet dhe veprimtaritë e fundit që po i bën gjatë ditëve të fundit duke përgatitur Militantët e tij si Kurban kundër protestës së 9 Majit, Protest e cila ka marrë një Jehonë mbarëshqiptare dhe që përkrahet nga shumica Intelektuale, Shoqata dhe Parti Opozitare.”
Gazetari nuk jep asnjë dëshmi për akuzat që i adreson drejt Ziadin Selës. Jep koment se Sela është kundër protestës së 9 majit, mirëpo pa e dhënë kumtesën zyrtare të partisë rreth protestës dhe pa tentuar ta marrë Selën apo zyrtarët e partisë për prononcim . Në vend të kësaj, autori i ka dhënë hapësirë vetes që të shkruajë çfarë të dojë. Thotë se argumentet janë të shumta, por që lexuesi askund nuk i sheh. Hedh akuza edhe mbi të dytin person që e përmend në tekst, Vesel Memedin, por pa dëshmi.
“Ziadin Sela dhe Aleanca e fshehtë dëmtojnë Shqiptarët, Sela është kundër protestave të 9 majit në fakt kundër Shqiptarëve që kalben nëpër burgje! dhe se pse është kundër, argumentet janë të shumta bashkpunimi me Vesel Memedin njeriun e kapur nga Pushteti.”
Teksti është tendencioz ndaj Ziadin Selës dhe Vesel Memedit. Të apostrofuarit kanë të drejtën e prononcimit. Gazetari nuk duhet të shkruajë për gjëra që s’mund t’ia verifikojë lexuesit. Në raste kur bëhet fjalë për spekulim, gazetari duhet t’ia bëjë me dije këtë publikut, ose, sikur në rastin konkret – kur akuzon një palë për veprime të caktuara, në tekst duhet t’i jap hapësirë asaj pale për prononcim.
Standardi gazetaresk thotë se: Të gjitha lajmet dhe punimet e tjera gazetareske, në mënyrë përkatëse me subjektin dhe natyrën e tij, patjetër duhet të kenë mjaftueshëm numër të caktuar të burimeve, të bazohen mbi dëshmi të fuqishme, të verifikuara në mënyre bazike dhe të prezantuara me një gjuhë të qartë dhe të saktë. Gazetarët duhet të jenë të ndershëm për punët që nuk i dinë dhe të shmangin spekulime të pabaza. Publikut duhet t’i bëhet qartë me dije për rastet kur gazetarët nuk kanë konfirmime për disa akuza të caktuara, fakte materiale dhe përmbajtje të tjera, por për informacione të këtilla patjetër t’i referohen burimit.
INFOGRAPHIC
TRUTHFULNESS
nuk ka fakte
pohimet jo të sakta
deklarata jo të vërteta
SOURCES OF INFORMATION
nuk ka burime të evidentuara
EXTENSIVENESS
jogjithëpërfshirës
informata të fshehura
BIAS
jo
ka shtrembërim të së vërtetës (spin)
informata të rrejshme
është i njëanshëm
anshmëri politike
COMMENTING
ka elemente të komentimit
të ndara nga faktet
PLAGIARISM
vepër origjinale
nuk është theksuar autori
TITLE QUALITY
nuk informon
jokreativ
senzacionalist
joadekuat
tendencioz
PHOTOGRAPH
ka
joadekuate
manipulon
nuk është theksuar autori (burimi)
HATE SPEECH
gjuhë ofenduese
nuk ka gjuhë të urrejtjes
nuk nxit për përdorimin e dhunës
EDITED FOR THE WEB
i lexueshëm
nuk aplikohet
nuk ka linke kontekstuale
i parregulluar në aspekt stilistik
i palidhur me tag-e