Informatë e mbështjellë me letër laramane shkëlqyese
Published in Recensione
on 3 - 02 - 2017 Author: Зоран Бојаровски 
[Recension: Deputetë të VMRO-DPMNE-së e lusin Zaevin të bëjë qeveri!]
Integriteti i gazetarit është gjëja më e shenjtë që duhet ta ruajë dhe ta kultivojë profesionisti mediatik. Në këtë kuptim, që ta ruajë atë, nevojiten vetëm disa rregulla, praktikimi i të cilave nuk do të lejojë që gazetari i përgjegjshëm ta rrezikojë nderin profesional.
Sprova ka shumë.
Njëra nga rregullat më të rëndësishme është autenticiteti dhe vërtetësia e burimeve të cilave u referohet autori i përmbajtjeve mediatike. Në qoftë se dikush bën kompromis rreth këtij parimi, e sjell veten e tij në situatë që seriozisht të dëmtohet autoriteti i tij. Ka një thënie në botën e gazetarisë, e cila thotë: “Nëse nëna të thotë se të don, verifikoje!”. Ky ilustrim “ekstrem” dëshiron të na tregojë se profesionistët mediatikë gjithmonë duhet të jenë skeptikë kur dikush u servon informata të mbështjellura me letër laramane shkëlqyese.
Linku deri te artikulli origjinal: Deputetë të VMRO-DPMNE-së e lusin Zaevin të bëjë qeveri!
Data dhe koha e publikimit: 30.01.2017
Data e recensionit: 03.02.2017
Recensues: Zoran Bojarovski
“INFORMATË – SHEQERKË”
Gazetarëve gjithmonë u vijnë “informata-sheqerka” të mbështjella me ambalazh shkëlqyes. Rregulli është se ato nuk bën të gëlltiten menjëherë, e aq më pak t’i ofrohen publikut. Për shkak se në atë rast edhe gazetari merr pjesë në shpërndarjen e informatave të rrejshme.
“Deputetë të VMRO-DPMNE-së e lusin Zaevin të bëjë qeveri!” është një sheqerkë e tillë. Ajo që është dashur të bëhet para se t’u ofrohet lexuesve, është të verifikohet burimi. Besueshmëria e tij. Në rastin e tekstit gazetaresk që e recensojmë, formulimi “Në publik, i cili është i njoftuar me shkresën…”, si identifikim i burimit, aspak nuk është i mjaftueshëm. E as, argumentim përkatës për besueshmërinë e burimit, e me këtë edhe të qëllimit kryesor të këtij teksti, se ka shkresë deri te lideri i LSDM-së, ku një grup deputetësh të VMRO-DPMNE-së kërkojnë prej tij të formojë qeveri dhe se, si deputetë, ia ofrojnë mbështetjen e plotë.
Për këtë informatë “të ëmbël” nuk ka asnjë element që do ta vërtetonte autenticitetin e saj. Rekomandimet për gazetarët thonë se kur transmetojnë ndonjë informatë nga ndonjë burim anonim, insistojmë ta përcaktojmë sa më afër burimin e informatave.
Përcaktimi i gabuar i burimit ose trillimi i burimit që të prezantohen informata të pasakta, jo të plota, dhe të paverifikuara konsiderohet shkelje e rëndë i standardeve të gazetaris (Doracaku për etikë në gazetari).
Gazetari gjithmonë duhet të jetë kritik ndaj burimit dhe t’i verifikojë informatat që i janë dhënë. Kjo duhet të jetë e dukshme në tekstin e publikuar gazetaresk. Kur përdoren burime anonime ose kur gazetarit i ofrohen informata ekskluzive, duhet të analizohen me kujdes motivet e dorëzuesit të informatave, veçanërisht kur bëhet fjalë për tema nga politika.
Nëse nuk bëhet kjo, atëherë edhe gazetari, ndoshta pa e ditur, bëhet bashkëpjesëmarrës në plasimin e këtyre informatave dhe ndeshet me nenin 14 të Kodit të gazetarëve, i cili insiston se raportimi për proceset politike, veçanërisht zgjedhjet, duhet të jetë i paanshëm dhe i balancuar, me distancë të detyrueshme profesionale prej subjekteve politike.
INFOGRAPHIC
TRUTHFULNESS
pjesërisht
nuk mund të përcaktohet saktësia e pohimeve
nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave
SOURCES OF INFORMATION
ka burime të evidentuara
jozyrtare, anonime
relevante, jorelevante
nuk mund të përcaktohet
një palë
EXTENSIVENESS
jogjithëpërfshirës
ndoshta ka informata të fshehura
BIAS
nuk mund të përcaktohet
nuk mund të përcaktohet
nuk mund të përcaktohet
mban anën e një pale
anshmëri politike
COMMENTING
ka elemente të komentimit
të integruara me faktet
PLAGIARISM
vepër origjinale
është theksuar autori
TITLE QUALITY
nuk informon
jokreativ
senzacionalist
adekuat
tendencioz
PHOTOGRAPH
ka
adekuate
as manipulon as informon - është vënë vetëm si ilustrim
nuk është theksuar autori (burimi)
HATE SPEECH
nuk ka gjuhë ofenduese
nuk ka gjuhë të urrejtjes
nuk nxit për përdorimin e dhunës
nuk diskriminon
EDITED FOR THE WEB
i lexueshëm
nuk ka elemente multimediale
nuk ka linke kontekstuale
i rregulluar në aspekt stilistik
i palidhur me tag-e