Lajm apo gjëegjëzë?
Published in Recensione
on 20 - 07 - 2016 Author: Fatlume Dervishi[Recension: “BDI-së nuk po i ec fati te elektorati, fillojnë ta kërkojn nëpër kazino”]
Personat publik janë gjithmonë nën thjerrëzën e mediave. Sidomos funksionarët, të cilët marrin rroga nga buxheti i shtetit që mbushet nga taksapaguesit. Dhe, pikërisht kështu duhet të jetë, përderisa autori di të bëjë dallimin ndërmjet publikes dhe privates. Privatësia është një nga të drejtat e njeriut, e cila përveç me kushtetutën e vendit, mbrohet edhe me konventat ndërkombëtare. Gjithçka që është private dhe nuk e prek interesin e publikut, duhet të respektohet dhe të mos preket, pavarësisht a pajtohet gazetari me këtë ose jo.
Linku deri te artikulli origjinal: “BDI-së nuk po i ec fati te elektorati, fillojnë ta kërkojn nëpër kazino”
Data dhe koha e publikimit: 18.07.2016, 15:13
Data e recensionit: 19.07.2016
Recensues: Fatlume Dervishi
Teksti ngjan më shumë me një gjëegjëzë dhe nuk është i qartë qëllimi i transmetimit të këtij gjysmë, madje, çerek informacioni të parëndësishëm. Titulli dhe vetë teksti janë tendenciozë, sepse merren me aspekte private të funksionarëve, duke mos u sqaruar lexuesve se pse kjo qënka e rëndësishme për ta.
“Meqë më 9 maj nuk i eci fati, sepse apelit për protesta ju përgjigjën 30 mijë shqiptarë, ky këshilltar i BDI-së (në një institucion të lartë shtetëror) ka vendosur ta provojë fatin në kazino.”
Interesant është fakti që lexuesi vetë duhet ta gjejë se për cilin këshilltar bëhet fjalë, sepse autori mban anonim identitetin e tij, duke treguar vetëm disa karakteristika të tij. Nëse teksti do të kishte të dhëna se i njëjti keqpërdor para publike në lojrat e fatit, denoncimi është dashur të bëhej publikisht dhe me fakte. Në rast të mungesës së fakteve për një gjë të këtillë, autori nuk ka pasur bazë profesionale ta publikojë këtë informacion. Qëllimi i përmbajtjes nuk duket të ketë qenë te denoncimi i keqpërdorimit të parave, por thjeshtë, në mënyrë të tërthortë, të tregojë se sa “të pafat” janë përfaqësuesit e BDI-së, ashtu siç është shprehur në titull.
“Tani për tani nuk do të zbulojmë identitetin e këshilltari në fjalë, por vetëm theksojmë se emrin e ka të njëjtë me emrin e një shtëpie botuese në Shkup, kurse mbiemri i tij është i njëjtë me emrin e një lloji të njohur të djathit.”
Për këtë “lajm” as nuk ja vlen të thuhet se ka mungesë burimesh, sepse i njëjti, duke pasur parasysh definicionin e interesit publik, nuk duhet as të bëhej fare.
Interesi publik përfshin informacione që mund të kontribuojnë për zbulimin e veprave kriminale, shpërdorimeve të pozitës zyratre, rrezikimit të demokracisë, korupsionit, rasteve të padrejtësive, shkeljen e të drejtave të njeriut, diskriminimit, rrezikimit të shëndetit dhe sigurisë së njerëzve, pakujdesi dhe/ose paaftësi të funksionarëve publik. (Kodi Etik)
Asnjë burim, asnjë ekspert apo analist, nuk do të analizonte nivelin e dëshpërimit të elektoratit prej përfaqësuesve politik të një partie, duke u bazuar tek një fotografi e një personi, identiteti i të cilit nuk tregohet, e as nuk mund të shihet qartë në fotografinë e botuar.
Opinion ka të drejtë të dijë për punën e institucioneve dhe për njerëzit e zgjedhur për t’i shërbyer interest publik, por poashtu, njerëzit kanë të drejtën e privatësisë…
Informacione për jetën private të ndonjë personi mund të publikohen vetëm nëse sjellja e atij personi në jetën private ka ndikim ndaj interestit publik. Në këto raste duhet të provohet nëse publikimi i informacionit do të mundej të rrezikojë ndonjë person tjetër.
Ky tekst nuk i respekton këto parime të shkrimit të një lajmi profesional, që janë kërkesa të Kodit Etik të gazetarëve të Maqedonisë.
INFOGRAPHIC
TRUTHFULNESS
nuk ka fakte
nuk mund të përcaktohet saktësia e pohimeve
nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave
SOURCES OF INFORMATION
nuk ka burime të evidentuara
1 burim
asnjera pale
EXTENSIVENESS
jogjithëpërfshirës
ndoshta ka informata të fshehura
BIAS
pjesërisht e paraqet të vërtetën
ka shtrembërim të së vërtetës (spin)
nuk mund të përcaktohet
është i njëanshëm
anshmëri politike
COMMENTING
ka elemente të komentimit
të integruara me faktet
PLAGIARISM
nuk mund të përcaktohet
TITLE QUALITY
dezinformon
jokreativ
senzacionalist
joadekuat
tendencioz
PHOTOGRAPH
ka
adekuate
informon, por nuk largon dyshimet
autori (burimi) është theksuar në mënyrë selektive
HATE SPEECH
gjuhë ofenduese
nuk ka gjuhë të urrejtjes
nuk nxit për përdorimin e dhunës
nuk diskriminon
EDITED FOR THE WEB
i palexueshëm
nuk ka elemente multimediale
nuk ka linke kontekstuale
i parregulluar në aspekt stilistik
i palidhur me tag-e