verifikimiifakteve.mksitemap
verifikimiifakteve.mksitemap

Me përgjithësime dhe hipoteza pa fakte nuk bëhet lajm

on 5 - 08 - 2016       

[Recension: Prapa perdeve të “Përzhinos” po vjen era naftë]

Lajmi nuk duhet çdoherë të posedojë përmbajtje gjithëpërfshirëse. Mirëpo, ai duhet të saktësojë se përse kjo bëhet dhe të jetë i qartë në qëllimin e informimit mbi cilëndo çështje apo temë që trajtohet. Një version se si nuk duhet bërë lajmi është artikulli që po recensojmë. Në këtë tekst jepen konstatime të pabaza dhe autori thirret në burime fiktive. Pa të drejtë dhe pa kompetencë gjykon dhe komenton marrëveshjen, duke ikur nga përgjegjësia dhe duke “cituar” analistët dhe opinionin – pa emra konkret por në përgjithësi.

Rasti i Makpetrolit nuk është çështje private. Kjo gjë mundet që të ndikoje në mënyrë dramatike ndaj prioriteteve të jashtme të Maqedonisë, paralajmëruan analistët dhe politikanët, transmeton TetovaSot. Përderisa partitë po merren me votuesit e kontestuar dhe me formimin e ad hok trupit për vëzhgimin medial, në hije të Marrëveshjes së Përzhinos po realizohen procese të cilat mundet që në mënyrë dramatike të ndikojnë ndaj prioriteteve të politikës së jashtme të Maqedonisë.

Burimet të cilat gazetari i kualifikon si të nevojshme për veprën e tij, duhet të jenë relevante dhe të dëshmuara. Derisa përmenden analistët, me doemos kjo duhet përcjellur edhe një ose dy qëndrime nga analistë konkretë.

Prapa perdeve të “Përzhinos” screenshot
Linku deri te artikulli origjinal: “Prapa perdeve të “Përzhinos” po vjen era naftë
Data dhe koha e publikimit: 01.08.2016
Data e recensionit: 03.08.2016
Recensues: Adrian Kerimi

Teksti në fjalë është publikuar si lajm, mirëpo nuk posedon të gjitha elementet e nevojshme që të mund të quhet ashtu. Kategorizimi dhe ndarja e lajmit nga komenti apo opinioni, është akt gazetaresk dhe etik në profesionin, të cilin ka marrë përsipër ta ushtrojë autori i këtij teksti.

Në këtë rast kemi të bëjmë me një qëndrim, i cili duke mos theksuar se nga kush buron, por vetëm duke u thirrur në emrin e redaksisë, mundohet të imponojë tek publiku një mendim ose paragjykim të dikujt, se gjoja prapa Marrëveshjes së Përzhinos fshihet di­çka tjetër. Po që se do të dëshmohej një gjë e tillë, me burime brenda pjesëmarrësve në bisedime, do të ishte një super-lajm dhe hulumtim i vitit. Mirëpo, me pretendime të pabaza, thyhet një nga parimet bazë të gazetarisë – informimi objektiv. Kjo padyshim se është vepër që është shkruar nga autor, i cili ka transmetuar bindjet e tij. Mirëpo, gazetaria profesionale kërkon që të shkruhet ajo që mund të argumentohet, e jo ajo që supozohet apo dihet, por për të cilën nuk ka mundësi që të dëshmohet.

 

Në opinionin e brendshëm, por edhe jashtë saj po shtohen dyshimet se prapa tentimit për marrjen e Makpetrolit nuk qëndron interesi i biznesit të Ballkan Petrolium, por të aktorëve të brendshëm politik, të cilët në heshtje duken sikur në kthimin e vendit nga kursi i jashtëm politik aktual. Burimet e huaja, të udhëzuar në proceset e biznesit të naftës dhe mënyrës së si shfrytëzohet ai për kthimin e ndikimit dhe varfshmërisë politike, thuan se aspak nuk është me rëndësi emri i kompanisë që në mënyrë formale deklaron interes për marrjen e kompanisë maqedonase, por realisht kush po qëndron prapa ofertës së tyre.

Në tekst janë gjykuar shumë palë dhe gjatë gjithë kohës gishti është drejtuar tek ata më të zëshmit, si pjesëmarrës në këtë marrëveshje. Megjithatë, autori nuk e ka vlerësuar si të rrugës që në fund të supozimeve të tij, të shtojë një informacion shtesë ose sfond, që do të kujtonte lexuesit (pas propagandës së tij në rreshta dhe mes tyre) se cilat janë pikat e Marrëveshjes së Përzhinës dhe sa janë zbatuar ato deri më tani.


Ky recension është përgatitur nga kuadër të Projektit të USAID-it për përforcimin e mediumeve në Maqedoni – Komponenta Shërbimi për verifikimin e fakteve nga mediumet, që implementohet nga fondacioni Metamorfozis.. Ky recension është mundësuar me përkrahjen e Agjencisë amerikane për zhvillim ndërkombëtar (USAID). Përmbajtja e analizës është përgjegjësi e autorit dhe nuk i paraqet qëndrimet e fondacionit Metamorfozis, USAID-it ose të qeverisë së SHBA-ve. Për më tepër informata për punën e USAID-it në Maqedoni, ju lutemi vizitoni ueb-faqen e USAID-it: (http://macedonia.usaid.gov) dhe faqen e USAID-it në Facebook: (www.facebook.com/USAIDMacedonia).

INFOGRAPHIC

infoVistinitostTRUTHFULNESS

nuk ka fakte

nuk mund të përcaktohet saktësia e pohimeve

nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave

infoVistinitostSOURCES OF INFORMATION

nuk ka burime të evidentuara

infoVistinitostEXTENSIVENESS

jogjithëpërfshirës

ndoshta ka informata të fshehura

infoVistinitostBIAS

Nuk e dëshmon!

Nuk përjashtohet

Nuk përjashtohet

anshmëri komerciale

infoVistinitostCOMMENTING

ka elemente të komentimit

të ndara nga faktet

infoVistinitostPLAGIARISM

nuk mund të përcaktohet

nuk është theksuar autori

infoVistinitostTITLE QUALITY

dezinformon

jokreativ

senzacionalist

joadekuat

tendencioz

infoVistinitostPHOTOGRAPH

ka

joadekuate

manipulon

nuk është theksuar autori (burimi)

infoVistinitostHATE SPEECH

nuk ka gjuhë ofenduese

nuk ka gjuhë të urrejtjes

nuk nxit për përdorimin e dhunës

nuk diskriminon

infoVistinitostEDITED FOR THE WEB

mesatarisht i lexueshëm

elemente jokualitative multimediale

nuk ka linke kontekstuale

i rregulluar në aspekt stilistik

i palidhur me tag-e

Abonohuni për lajmet më të reja