Një status Facebook-u, për një përmbajtje që s’mund të quhet lajm
Published in Recensione
on 14 - 11 - 2016 Author: Agron Vrangalla[Recension: “Lajm: Video që po ndez rrjetin: Ahmeti pyet veten a është shqiptar? I përgjigjet Musa Xhaferi!”]
Me ardhjen e mediave sociale dhe popullarizimin e tyre në shekullin e XXI, të gjithë kanë mundësinë e publikimeve të video regjistrimeve, fotografive apo edhe shfaqjes së mendimeve në llogaritë e tyre elektronike. Ky demokratizim i skajshëm i informacionit, duket se një pjesë të mediave dhe shoqërisë e ka kapur ta papërgatitur.
Linku për te artikulli origjinal: Lajm: Video që po ndez rrjetin: Ahmeti pyet veten a është shqiptar? I përgjigjet Musa Xhaferi!
Data dhe koha e publikimit: 08.11.2016
Data e recensionit: 10.11.2016
Recensues: Agron Vrangalla
Në këtë recension do të kapen dy komponentë kryesorë që duket se janë më problematikë, titulli i lajmit dhe teksti i tij, pra, gjithçka.
Së pari, titulli i lajmit është skandaloz, i pasaktë, i shpikur, propagandistik dhe nuk pasqyron përmbajtjen. Të paktën të kishte një rregull të moçme të kokës së lajmit, që është 3K (kryefjala, kallëzuesi, kundrina), por as atë nuk e paska. Dakord, kjo e fundit ishte më tepër për batutë, sepse këtë rregull shumëkush nuk e respekton më, edhe pse është shumë funksional, sidomos për ata që janë fillestarë në gazetari. Por pse s’u kursyem pak me fjalët që u thanë për titullin e lajmit: “Lajm: Video që po ndez rrjetin: Ahmeti pyet veten a është shqiptar? I përgjigjet Musa Xhaferi!”? Janë disa arsye:
- Lajmi në fjalë nuk posedon video, ndërkohë që këtu përmendet ndonjë video;
- Mund të jetë e saktë që Ahmeti ka pyetur veten a është shqiptar, por nuk ka marrë një përgjigje nga Musa Xhaferri, pra kjo lojë fjalësh nuk qëndron në kokë;
- Lajmi është marrë nga lajmpress.com, ndërkohë që ina-online.net e ka marrë pa ndryshuar asgjë, që i bie se të dy e kanë gabim;
- Ky titull nuk ka lidhje me përmbajtjen.
Së dyti, përmbajtja. Mos pyet, çfarë të themi… Nuk ka përmbajtje, ka vetëm një status të marrë nga Facebook-u, të përzier me komente qesëndisëse dhe cilësime ofenduese. Do të thoni, e mo, mirë, se gjithë tani citojnë statuse Facebook-u, ç’të keqe ka? Ja disa arsye:
- Statuset e rrjeteve sociale nuk përbëjnë lajme. Mund të përbëjnë indicie për lajme;
- Nëse dëshironi të bëni lajme me qëndrimet e personave që publikojnë në rrjete sociale, është e udhës që të merrni leje nga ata. Jo leje vetëm për respekt, por të pyetet personi se a është ky një qëndrim që mund të publikohet në media, apo ka nevojë të modifikohet pak;
- Edhe sikur të keni marrë leje, statuset e Facebook-ut nuk publikohen të vetëm, pra, që i gjithë lajmi të jetë vetëm një status apo një qëndrim i një personi. Jo. Së paku, duhet të merren dy-tre statuse nga palë të ndryshme, që të “arnosh” një lajm. Nuk është lajmi më i mirë që ke bërë në jetën tënde, por mund të shpëtosh për sot;
- Statusi konkret që është publikuar duket se ka të bëjë me rivalitet politik. Shumë mirë. Por ç’ju desh autorit të bëjë lajm me këtë status? Apo vetëm sepse redaksia dhe personi në fjalë që ka shkruar këtë status bashkëndajnë të njëjtin qëndrim? Nëse është kjo arsyeja, atëherë me këtë përmbajtje punët nuk kanë vajtur siç duhet.
Mund të renditen edhe një sërë arsyesh të tjera se përse këto tekste janë të patolerueshme për t’u futur në kategorinë e lajmeve, por mjafton kaq, sa për të bërë me dije në mënyrën më miqësore të mundshme, se këto publikime nuk duhen të praktikohen në gazetarinë profesionale. Ne shumë prej mediat online mungojnë ata që quhet ruajtës të portës (gatekeepers), apo filtrat që rikontrollojnë lajmet përpara se të publikohen. Por, nëse portalet janë të politizuar, nuk bëjnë punë as një mijë mbrojtës të portës që të shpie tek publiku.
INFOGRAPHIC
TRUTHFULNESS
nuk ka fakte
pohimet jo të sakta
nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave
SOURCES OF INFORMATION
nuk ka burime të evidentuara
nuk mund të përcaktohet
EXTENSIVENESS
jogjithëpërfshirës
informata të fshehura
BIAS
nuk mund të përcaktohet
ka shtrembërim të së vërtetës (spin)
informata të rrejshme
mban anën e një pale
anshmëri politike
COMMENTING
ka elemente të komentimit
të integruara me faktet
PLAGIARISM
kopje të plotë
TITLE QUALITY
dezinformon
jokreativ
senzacionalist
joadekuat
tendencioz
PHOTOGRAPH
ka
adekuate
as manipulon as informon - është vënë vetëm si ilustrim
nuk është theksuar autori (burimi)
HATE SPEECH
gjuhë ofenduese
nuk ka gjuhë të urrejtjes
nuk nxit për përdorimin e dhunës
nuk diskriminon
EDITED FOR THE WEB
i lexueshëm
nuk aplikohet
nuk ka linke kontekstuale
i rregulluar në aspekt stilistik
i lidhur me tag-e