verifikimiifakteve.mksitemap
verifikimiifakteve.mksitemap

Nuk ka aktpadi, mirëpo ka aktgjykim mediatik

on 21 - 04 - 2015       
Овој напис го има и на: Maqedonisht

111111-09876-098-crop-resize

 

[Recension: Hetimi për “Puç”-in përfundoi, opinioni e di të vërtetën]

 

Gem-set-meç mediatik për pushtetin. Në këtë tekst jo vetëm që supozimi i pafajësisë është abstraksion, por pohohte pikërisht e kundërta – supozohet fajësia. Lideri i opozitës jo vetëm që është akuzuar parakohe për aferën “Përgjimi”, por nëpërmjet këtyre rreshtave edhe është gjykuar. Ky është shembull për material propagandues, me elemente të shumta të shkeljes së standardeve profesionale, i përgatitur sipas mostrës partiake, e jo gazetareske.

11111Linku deri te artikulli origjinal: Recension: Hetimi për “Puç”-in, opinioni e di të vërtetën

Data dhe koha e publikimit: 14.04.2015, 15:30

Data e recensionit: 17.04.2015

Recensues: Vlladimir Mirçeski

 

“KËRRIÇI PARA GOMARIT” 

Me këtë artikull dikush është ndërsyer si, siç thotë populli “kërriçi para gomarit”. Të fillojmë nga këndvështrimi procedural: hetimi për rastin “Puçi” ka përfunduar, mirëpo prokuroria akoma nuk është prononcuar se a do të ngrejë padi nga liderit të opozitës ose jo. Domethënë, nga aspekti i procedurës, akoma nuk ka aktpadi, mirëpo kjo dikujt nuk i ka penguar që të sjellë edhe aktgjykim. Siç pritet, kjo është formuluar nëpërmjet konstruksionit famoz “opinioni” – domethënë opinioni e di se njeriu i parë i LSDM-së me të vërtetë ka bashkëpunuar, por edhe u ka shërbyer shërbime të huaja sekret, siç e publikoi këtë me vetëbesim vetë kryeministri para se këtë ta bëjnë organet kompetente. Me njëfarë analogjie të thjeshtë, kjo dо të thotë se vëndohet shenjë barazie ndërmjet opinionit në përgjithësi dhe një segmenti të tij, i cili, ndoshta është i bindur në fajësinë e Zaevit? Kjo është vetëm vazhdim i tregimit që me vite shitet se i gjithë shteti qëndron prapa vendimeve të partisë në pushtet. Kjo edhe na jep argumente të dyshojmë në këtë artikull, duke gjykuar sipas mënyrës se si është përpiluar, në fakt, paraqet plotësim të qërimit politik të hesapeve të pushtetit me opozitën, mirëpo me mjete mediatike

Dikush, nëpërmjet mjetev për informim, dikë publikisht e kryqëzon dhe e shpall fajtor para se për këtë të prononcohen institucionet. Këtu nuk do të donim të hyjmë në atë se a e kryejnë dhe sa e kryejnë punën e tyre prokuroria dhe gjyqësia vetëm duke u bazuar në drejtësi, ose, do të bazohen në kritere të tjera. Aq nga aspekti i procedurës formale për rastin “Puçi”, e me këtë edhe për vërtetësinë e këtij teksti.

 

“RIPËRTYPJE” SELEKTIVE E SITUATËS

Gabimi tjetër i materialit është qasje e tij e fuqishme komentuese, që edhe më shumë e zbulon përmbajtjen e anshme dhe joobjektive që i ofrohet publikut sipas parimit “ripërtypje selektive”. Është e vërtetë se disa paraqitje të liderit opozitar në periudhën para dhe pas fillimit të publikimit të “bombave”, veçanërisht për atë se a ka pasur kontakte me disa persona ose jo, ai nuk manifeston nivel të lartë të konsekuencës, mirëpo aty nuk bëjnë pjesë edhe deklaratat e tij sa i përket asaj se kush dhe pse ka përgjuar, për shkak se kjo është argumentuar në mënyrë adekuate me një sërë bisedash të publikuara telefonike, vërtetësinë e të cilave e konfirmuan disa nga të involvuarit. Për komentet, që do të “thonim” se janë tepër “me ngjyrë”, flasin edhe këto shembuj:

“Opinioni nuk dyshon se lideri opozitar Zoran Zaev, i cili është në mesin e të dyshuarve, se ka bashkëpunuar me shërbimet e huaja, rrjeti i të cilave ka bërë përgjime në vend.”

 

“I kapur ngushtë, Zaevi përsëri pengohet në gënjeshtrat dhe mashtrimet e veta. Është zhveshur edhe skenari i tij për destabilizim, shkaktim të krizës dhe rrënim të sistemit.”

 

Gazetari duhet të bëjë dallim ndërmjet fakteve dhe mendimeve, ndërmjet lajmi dhe komentit – neni 13 i Kodit të gazetarëve.

Konstruksioni i titullit është tregim në vete, sepse „opinioni e di”, normalisht para se këtë ta dijnë prokuroria dhe gjykata. Prisni, pse i paguajmë këto institucione, nëse vetë si qytetarë dijmë gjithçka, gjithsesi nëse informohemi vetëm prej mediave të caktuara?!

Vlerësimi përfundimtar është gem-set-meç për joprofesionalizmin, dhe ta potencojmë: të përsëritur në disa tekste të ngjashme-të njëjta, kundrejt raportimit kredibil.


Ky recension është përgatitur nga kuadër të Projektit të USAID-it për përforcimin e mediumeve në Maqedoni – Komponenta Shërbimi për verifikimin e fakteve nga mediumet, që implementohet nga fondacioni Metamorfozis.. Ky recension është mundësuar me përkrahjen e Agjencisë amerikane për zhvillim ndërkombëtar (USAID). Përmbajtja e analizës është përgjegjësi e autorit dhe nuk i paraqet qëndrimet e fondacionit Metamorfozis, USAID-it ose të qeverisë së SHBA-ve. Për më tepër informata për punën e USAID-it në Maqedoni, ju lutemi vizitoni ueb-faqen e USAID-it: (http://macedonia.usaid.gov) dhe faqen e USAID-it në Facebook: (www.facebook.com/USAIDMacedonia).

INFOGRAPHIC

infoVistinitostTRUTHFULNESS

ka fakte

deklratata jo të sakta

deklarata jo të vërteta

infoVistinitostSOURCES OF INFORMATION

nuk ka burime të evidentuara

nuk mund të përcaktohet

infoVistinitostEXTENSIVENESS

jogjithëpërfshirës

ndoshta ka informata të fshehura

infoVistinitostBIAS

pjesërisht e paraqet të vërtetën

ka shtrembërim të së vërtetës (spin)

nuk mund të përcaktohet

mban anën e një pale

anshmëri politike

infoVistinitostCOMMENTING

ka elemente të komentimit

të integruara me faktet

infoVistinitostPLAGIARISM

Me gjasë është kopje

nuk është theksuar autori

infoVistinitostTITLE QUALITY

nuk informon

jokreativ

senzacionalist

joadekuat

tendencioz

infoVistinitostPHOTOGRAPH

ka

adekuate

as manipulon as informon është vënë vetëm si ilustrim

nuk është theksuar autori (burimi)

infoVistinitostHATE SPEECH

shprehje të u rrejtjes

nuk ka shprehje të urrejtjes

nuk nxit dhunë

diskriminon

diskriminim social, diskriminim politik

infoVistinitostEDITED FOR THE WEB

mesatarisht i lexueshëm

elemente solide multimediale

nuk ka linke kontekstuale

pjesërisht i rregulluar në aspekt stilistik

i lidhur me tag-e

Abonohuni për lajmet më të reja