verifikimiifakteve.mksitemap
verifikimiifakteve.mksitemap

Recension: SHBA-të u tërhoqën – kontesti i emrit u lihet Shkupit dhe Athinës

on 23 - 11 - 2013       
Овој напис го има и на: Maqedonisht

FireShot-Screen-Capture-062-САД-се-тргна-настрана-спорот-за-името-оставен-на-Ск-crop-resize

Sipas paralajmërimit në titull, tema qendrore me të cilën merret media do të duhej të ishte pozicioni i SHBA-ve në kontestin e emrit ndërmjet Maqedonisë dhe Greqisë. Lexuesi pret informatë të kuptojë se a është e vërtetë se SHBA-të janë tërhequr nga kontesti i emrit dhe e ka ndonjë sqarim për këtë vendim. Për fat të keq, nuk mund të kuptojë asgjë dhe mbetet i hutuar se a tërhiqen me të vërtetë SHBA-të nga ky kontest ose mbeten që ta prëkrahin procesin.

FireShot Screen Capture #062 - 'САД се тргна настрана - спорот за името оставен на СкLinku deri te artikulli origjinal: SHBA-të u tërhoqën – kontesti i emrit u lihet Shkupit dhe Athinës

Data dhe koha e publikimit: 14.11.2-13 9:22

Data e recensionit: 18.11.2013

Recensues: Аleksandar Pisarev

Vërtetësia: Nga faktet e theksuara në informatë nuk mund të konstatohet se cila është e vërteta. Lajmi kryesor është se kontesti maqedono-grek për emrin nuk do të jetë në fokus të diplomacisë amerikane, as në mandatin e ndihmës-sekretarit të ri amerikan për Evropën, Viktoria Nuland. Media njofton:

“Në prezantimin e djeshëm të prioriteteve të saj , kontesti maqedoni-grek për emrin nuk do të jetë në fokus”…

Ashtu siç zhvillohet informata më tej, në paragrafin e ardhshëm nga informata e njëjtë kemi deklaratë për Viktoria Nuland, e cila njofton:

…”Gjithsesi do të vazhdojmë ta përkrahim procesin e Nimetz-it, ta mbështesim zgjidhjen e problemit, por vetëm ju mund të merrni vendim përkatës, deklaroi Nuland”.

Në një tekst të madh prej rreth gjashtëdhjetë rreshtash, vetëm kaq i është kushtuar temës që është paralajmëruar në titull. Gazetari pastaj shumë më tepër merret me problemin greko-qipriot, Bosnjën, raportet ndërmjet Serbisë dhe Kosovës, Ukrainën, Lindjen e Afërt… Lexuesi mbetet i varfër për informatën të cilën e pret dhe i hutuar për atë se cila është e vërteta.

Burimet e informatave:
Nuk ka burime të informatave, përveç që në një fjali thuhet:

“Në fjalimin e saj para diplomatëve dhe ekspertëve të mbledhur në Këshillin Atlantik të SHBA-ve, Nuland foli”…

Besojmë se Nulandi ka folur, por si ka ardhur media deri te kjo informatë, a është marrë nga ndonjë medie tjetër, ndoshta autori ka qenë në takimin me diplomatët dhe ekspertët në Këshillin Atlantik të SHBA-ve. Asgjë nuk dijmë.

Përmbajtësia: ЈNuk e kemi përmbajten kryesore që është paralajmëruar në titull. Qëndrimi i SHBA-ve ndaj kontestit për emrin dhe а është e vërtetë se shteti më i fuqishëm në botë tërhiqet nga angazhimi i saj për zgjidhjen e tij. Nga dy konstatime kontradiktore: “Kontesti maqedono-grek nuk do të jetë në fokus të diplomacisë amerikane”… dhe “Gjithsesi do të vazhdojmë ta përkrahim procesin, të mbështesim gjetjen e zgjidhjes” nuk mund të kuptoni se çka ka dashur autori të komunikojë. Në vazhdim të tekstit, nuk ka arsyetim as për konstatimin e parë, as për atë të dytin.

Në vazhdim të teksti, media merret me pika të tjera nerualgjike të Ballkanit, me problemet e Qipros, raportet Kosovë-Serbi, Turqinë… Маqedonia nuk përmendet më. Lexuesi mbetet në dilemë a janë tërhequr SHBA-të nga kontesti ndërmjet Maqedonisë dhe Greqisë, ose ai edhe më tej mbetet në fokus, duke pasur parasysh faktin se në pjesën e parë të informatës, lexuesve u komunikohet se Nulandi, megjithatë, ka folur edhe për Maqedoninë. 

Kualiteti i titullit: Titulli është tepër i gjatë dhe në formë të lajmit senzacional. Në tekst nuk ka elemente të mjaftueshme nga të cilat do të mund të nxirrrej një titull i këtillë. Pjesa e parë e titullit është e rrejshme, nuk e dijmë se SHBA-të a janë tërhequr me të vërtetë nga kontesti, ndërsa pjesa e dytë e titullit të gjithëve u është e njohur si konstatim – se kontestin gjithsesi duhet ta zgjidhin Shkupi dhe Athina, këtu nuk ka asgjë të re.

Fotografia: Nëse teksti është raport nga “fjalimi i djeshëm” i Viktoria Nulandit në Këshillin Atlantik të SHBA-ve, ku Nulandi ka folur për më tepër konteste, pritet që ta shohim fotografinë nga kjo mbledhje. Fotografia vetëm me kokën e nidhmës-sekretarit të ri amerikan për Evropën nuk e paraqet atmosferën që e përshkruan media.

Përfundimi: Në ditët e fundit gjithnjë e më tepër flitet për angazhimin e BE-së për zgjidhjen e kontestit të emrit ndërmjet Maqedonisë dhe Greqisë, kështu që autori i tekstit sikur ka dashur vetë t’i eliminojë SHBA-të nga kontesti. Këtë nuk e ka konfirmuar me fakte. Nuk kemi burim të informatave dhe nuk e dijmë se çka saktë ka folur Nulandi para diplomatëve dhe ekspertëve në Këshillin Atlantik të SHBA-ve.

Në këtë rast kemi të bëjmë me informatë-raport, e jo me lajm. Nëse sipas defincionit, lajmi vetëm paralajmëron diçka, ndërsa raporti përshkruan ndonjë zhvillim të debatit, ose jep rezultate nga takimi, ne në këtë raport nga Nulandi në Këshillin Atlantik nuk e kemi informatën esenciale ku është Maqedonia. Në raportin nga ky takim, gazetari nuk ka bërë përzgjedhje, nuk e ka ndarë atë që është e rëndësishme nga ajo që nuk është e rëndësishme për Maqedinë dhe për lexuesit. Pjesa më e madhe e tekstit ka të bëjë me angazhimin e Nulandit në zgjidhjen e problemeve në Bosnjë, Kosovë, Serbi, Ukrainë…, ndërsa nuk kemi arsyetim për Maqedoninë, edhe pse ajo si “problem” paraqitet edhe në titull edhe në pjesën hyrëse të raportit.

Gazetari nuk i është përmbajtur parimit kryesor të Kodit të gazetarëve të Maqedonisë – neni 1:

“Saktësia e informatës duhet të verifikohet aq sa ka mundësi për këtë.”

Nuk është respektuar as neni 4 i Kodit:

“Gazetari do ta përcaktojë burimin e informatave.” 


Ky recension është përgatitur nga kuadër të Projektit të USAID-it për përforcimin e mediumeve në Maqedoni – Komponenta Shërbimi për verifikimin e fakteve nga mediumet, që implementohet nga fondacioni Metamorfozis.. Ky recension është mundësuar me përkrahjen e Agjencisë amerikane për zhvillim ndërkombëtar (USAID). Përmbajtja e analizës është përgjegjësi e autorit dhe nuk i paraqet qëndrimet e fondacionit Metamorfozis, USAID-it ose të qeverisë së SHBA-ve. Për më tepër informata për punën e USAID-it në Maqedoni, ju lutemi vizitoni ueb-faqen e USAID-it: (http://macedonia.usaid.gov) dhe faqen e USAID-it në Facebook: (www.facebook.com/USAIDMacedonia).

INFOGRAPHIC

infoVistinitostTRUTHFULNESS

ka fakte

nuk mund të përcaktohet saktësia e deklaratave

nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave

infoVistinitostSOURCES OF INFORMATION

nuk ka burime të evidentuara

infoVistinitostEXTENSIVENESS

jogjithëpërfshirës

informata të fshehura

infoVistinitostBIAS

nuk mund të përcaktohet

nuk mund të përcaktohet

nuk mund të përcaktohet

nuk aplikohet

infoVistinitostCOMMENTING

nuk ka elemente të komentimit

infoVistinitostPLAGIARISM

nuk mund të përcaktohet

nuk është theksuar autori

infoVistinitostTITLE QUALITY

dezinformon

jokreativ

senzacionalist

joadekuat

i paqartë

infoVistinitostPHOTOGRAPH

ka

joadekuate

as manipulon as informon është vënë vetëm si ilustrim

nuk është theksuar autori (burimi)

infoVistinitostHATE SPEECH

nuk ka shprehje të urrejtjes

nuk ka shprehje të urrejtjes

nuk nxit dhunë

nuk diskriminon

infoVistinitostEDITED FOR THE WEB

i palexueshëm

elemente jokualitative multimediale

nuk ka linke kontekstuale

i parregulluar në aspekt stilistik

i palidhur me tag-e

Abonohuni për lajmet më të reja