Recension: SHBA-të u tërhoqën – kontesti i emrit u lihet Shkupit dhe Athinës
Published in Recensione
on 23 - 11 - 2013 Author: Александар ПисаревSipas paralajmërimit në titull, tema qendrore me të cilën merret media do të duhej të ishte pozicioni i SHBA-ve në kontestin e emrit ndërmjet Maqedonisë dhe Greqisë. Lexuesi pret informatë të kuptojë se a është e vërtetë se SHBA-të janë tërhequr nga kontesti i emrit dhe e ka ndonjë sqarim për këtë vendim. Për fat të keq, nuk mund të kuptojë asgjë dhe mbetet i hutuar se a tërhiqen me të vërtetë SHBA-të nga ky kontest ose mbeten që ta prëkrahin procesin.
Linku deri te artikulli origjinal: SHBA-të u tërhoqën – kontesti i emrit u lihet Shkupit dhe Athinës
Data dhe koha e publikimit: 14.11.2-13 9:22
Data e recensionit: 18.11.2013
Recensues: Аleksandar Pisarev
Vërtetësia: Nga faktet e theksuara në informatë nuk mund të konstatohet se cila është e vërteta. Lajmi kryesor është se kontesti maqedono-grek për emrin nuk do të jetë në fokus të diplomacisë amerikane, as në mandatin e ndihmës-sekretarit të ri amerikan për Evropën, Viktoria Nuland. Media njofton:
“Në prezantimin e djeshëm të prioriteteve të saj , kontesti maqedoni-grek për emrin nuk do të jetë në fokus”…
Ashtu siç zhvillohet informata më tej, në paragrafin e ardhshëm nga informata e njëjtë kemi deklaratë për Viktoria Nuland, e cila njofton:
…”Gjithsesi do të vazhdojmë ta përkrahim procesin e Nimetz-it, ta mbështesim zgjidhjen e problemit, por vetëm ju mund të merrni vendim përkatës, deklaroi Nuland”.
Në një tekst të madh prej rreth gjashtëdhjetë rreshtash, vetëm kaq i është kushtuar temës që është paralajmëruar në titull. Gazetari pastaj shumë më tepër merret me problemin greko-qipriot, Bosnjën, raportet ndërmjet Serbisë dhe Kosovës, Ukrainën, Lindjen e Afërt… Lexuesi mbetet i varfër për informatën të cilën e pret dhe i hutuar për atë se cila është e vërteta.
Burimet e informatave: Nuk ka burime të informatave, përveç që në një fjali thuhet:
“Në fjalimin e saj para diplomatëve dhe ekspertëve të mbledhur në Këshillin Atlantik të SHBA-ve, Nuland foli”…
Besojmë se Nulandi ka folur, por si ka ardhur media deri te kjo informatë, a është marrë nga ndonjë medie tjetër, ndoshta autori ka qenë në takimin me diplomatët dhe ekspertët në Këshillin Atlantik të SHBA-ve. Asgjë nuk dijmë.
Përmbajtësia: ЈNuk e kemi përmbajten kryesore që është paralajmëruar në titull. Qëndrimi i SHBA-ve ndaj kontestit për emrin dhe а është e vërtetë se shteti më i fuqishëm në botë tërhiqet nga angazhimi i saj për zgjidhjen e tij. Nga dy konstatime kontradiktore: “Kontesti maqedono-grek nuk do të jetë në fokus të diplomacisë amerikane”… dhe “Gjithsesi do të vazhdojmë ta përkrahim procesin, të mbështesim gjetjen e zgjidhjes” nuk mund të kuptoni se çka ka dashur autori të komunikojë. Në vazhdim të tekstit, nuk ka arsyetim as për konstatimin e parë, as për atë të dytin.
Në vazhdim të teksti, media merret me pika të tjera nerualgjike të Ballkanit, me problemet e Qipros, raportet Kosovë-Serbi, Turqinë… Маqedonia nuk përmendet më. Lexuesi mbetet në dilemë a janë tërhequr SHBA-të nga kontesti ndërmjet Maqedonisë dhe Greqisë, ose ai edhe më tej mbetet në fokus, duke pasur parasysh faktin se në pjesën e parë të informatës, lexuesve u komunikohet se Nulandi, megjithatë, ka folur edhe për Maqedoninë.
Kualiteti i titullit: Titulli është tepër i gjatë dhe në formë të lajmit senzacional. Në tekst nuk ka elemente të mjaftueshme nga të cilat do të mund të nxirrrej një titull i këtillë. Pjesa e parë e titullit është e rrejshme, nuk e dijmë se SHBA-të a janë tërhequr me të vërtetë nga kontesti, ndërsa pjesa e dytë e titullit të gjithëve u është e njohur si konstatim – se kontestin gjithsesi duhet ta zgjidhin Shkupi dhe Athina, këtu nuk ka asgjë të re.
Fotografia: Nëse teksti është raport nga “fjalimi i djeshëm” i Viktoria Nulandit në Këshillin Atlantik të SHBA-ve, ku Nulandi ka folur për më tepër konteste, pritet që ta shohim fotografinë nga kjo mbledhje. Fotografia vetëm me kokën e nidhmës-sekretarit të ri amerikan për Evropën nuk e paraqet atmosferën që e përshkruan media.
Përfundimi: Në ditët e fundit gjithnjë e më tepër flitet për angazhimin e BE-së për zgjidhjen e kontestit të emrit ndërmjet Maqedonisë dhe Greqisë, kështu që autori i tekstit sikur ka dashur vetë t’i eliminojë SHBA-të nga kontesti. Këtë nuk e ka konfirmuar me fakte. Nuk kemi burim të informatave dhe nuk e dijmë se çka saktë ka folur Nulandi para diplomatëve dhe ekspertëve në Këshillin Atlantik të SHBA-ve.
Në këtë rast kemi të bëjmë me informatë-raport, e jo me lajm. Nëse sipas defincionit, lajmi vetëm paralajmëron diçka, ndërsa raporti përshkruan ndonjë zhvillim të debatit, ose jep rezultate nga takimi, ne në këtë raport nga Nulandi në Këshillin Atlantik nuk e kemi informatën esenciale ku është Maqedonia. Në raportin nga ky takim, gazetari nuk ka bërë përzgjedhje, nuk e ka ndarë atë që është e rëndësishme nga ajo që nuk është e rëndësishme për Maqedinë dhe për lexuesit. Pjesa më e madhe e tekstit ka të bëjë me angazhimin e Nulandit në zgjidhjen e problemeve në Bosnjë, Kosovë, Serbi, Ukrainë…, ndërsa nuk kemi arsyetim për Maqedoninë, edhe pse ajo si “problem” paraqitet edhe në titull edhe në pjesën hyrëse të raportit.
Gazetari nuk i është përmbajtur parimit kryesor të Kodit të gazetarëve të Maqedonisë – neni 1:
“Saktësia e informatës duhet të verifikohet aq sa ka mundësi për këtë.”
Nuk është respektuar as neni 4 i Kodit:
“Gazetari do ta përcaktojë burimin e informatave.”
INFOGRAPHIC
TRUTHFULNESS
ka fakte
nuk mund të përcaktohet saktësia e deklaratave
nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave
SOURCES OF INFORMATION
nuk ka burime të evidentuara
EXTENSIVENESS
jogjithëpërfshirës
informata të fshehura
BIAS
nuk mund të përcaktohet
nuk mund të përcaktohet
nuk mund të përcaktohet
nuk aplikohet
COMMENTING
nuk ka elemente të komentimit
PLAGIARISM
nuk mund të përcaktohet
nuk është theksuar autori
TITLE QUALITY
dezinformon
jokreativ
senzacionalist
joadekuat
i paqartë
PHOTOGRAPH
ka
joadekuate
as manipulon as informon është vënë vetëm si ilustrim
nuk është theksuar autori (burimi)
HATE SPEECH
nuk ka shprehje të urrejtjes
nuk ka shprehje të urrejtjes
nuk nxit dhunë
nuk diskriminon
EDITED FOR THE WEB
i palexueshëm
elemente jokualitative multimediale
nuk ka linke kontekstuale
i parregulluar në aspekt stilistik
i palidhur me tag-e