verifikimiifakteve.mksitemap
verifikimiifakteve.mksitemap

Recension: Stevo Pendarovski do të bëhet kryetar – po KU?

on 5 - 03 - 2014       
Овој напис го има и на: Maqedonisht

03032014-Pendarovski-Press2-crop-resize

Lajmin  që e testojmë në drejtim të standardeve të kërkuara profesionale etike, e ka publikuar  mediumi i cili ditë më herët ishte i vetmi që raportoi informacion të saktë se cili do të jetë kandidati i partisë kryesore të opozitës në zgjedhjet e ardhshme presidenciale. Edhe atë herë kjo informatë ishte e mbështetur me burime anonime  – „burime nga lidershipi partiak për Pres 24…“, ashtu edhe ky informacion tani.

Sigurisht se është e rëndësishme të dini se informacioni i parë është fituar nga aktivitete të cilat kanë qenë duke u zhvilluar ose kanë përfunduar dhe burimi i mediumit ka mund të “shërbej” informata relevante. Për dallim nga këto rrethana, në pretendimet në përmbajtjen mediatike që e recensuam tani, tregon në zhvillimin e proceseve të cilët varen nga një numër më i madh i faktorëve të cilët duhet të bëhen bashkë në ardhmen dhe kjo e bën këtë lajm shumë spekulativ. Kurse, për spekulimet në gazetari Kodeksi e tërheq vëmendjen në nenin e parë:

„Nëse informacioni nuk mund të verifikohet, ose është supozim apo spekulim, duhet të theksohet dhe të raportohet. Saktësia e informacionit duhet të kontrollohet sa më shumë të jetë e mundur.“

Për fat të keq, asnjë vend informacion nuk ka në një paralajmërim se është spekulim, dhe as nuk është informacion i vërtetuar nga një burim i dytë. Qartë pse kjo është kështu: në këtë rast nuk është  e mundshme kush do që të jetë të lëshohet në arsyetimin e informacionit që spekulohen në artikull gazetaresk,do të lëshohet edhe në një pretendim.

03032014-Pendarovski-Press2Linku deri te artikulli origjinal: Stevo Pendarovski do të bëhet kryetar – po KU?

Data dhe koha e publikimit: 28.02.2014, 15:57

Data e recensionit: 02.03.2014

Recensues: Zoran Bojarovski 

Vërtetësia: Duke pasur parasysh atë që e prezanton burimi i mediumit varret nga shumë faktor që duhet të ndodhin në të ardhmen,kjo informatë nuk është asgjë tjetër përveç se një  supozim, spekulim. Supozohet se partia e opozitës do të humbasë zgjedhjet parlamentare të ardhshme të parakohshme, supozohet se numri i votave të opozitës parlamentare do të jetë shumë më e vogël se ajo e kandidatin të saj presidencial në zgjedhjet presidenciale, me sa duket për këtë arsye ai do të ulet në karrigen e liderit të kësaj partie…

Shumë supozime për të kënaqur kriterin e vërtetësisë. Supozimet ende nuk janë të vërteta dhe në këtë fazë kështu të vendosura kanë karakteristika të spinit, për qëllim të tërhiqet vëmendja  përsëri kah supozimet, për gjendjen e partisë opozitare. 

Burimet e informatave: „thonë burimet në Bihaçka”. Kjo është e gjitha që ky medium ofron që të besojmë në këto supozime. Përsëri  e përmendi lajmin ekskluziv të të njëjtin medium me të dhënat se kush do të jetë kandidati i partisë kryesore të opozitës në zgjedhjet e ardhshme presidenciale, por këtë herë siç u përmend në hyrje të recensionit të supozimeve apo spekulimeve që kanë të bëjnë me të ardhmen që me të vërtetë varet nga shumë faktorë të tillë që ti mund të sjellë vetëm një proces politik kompleks të tilla si zgjedhjet në vend.

Përmbajtësia: Duke pasur parasysh natyrën e spekulimeve dhe nuk mund të presim ndonjë përmbajtje të veçante për këtë informacion. Diçka që do të jetë vlerë e shtuar. Riciklohen informacione të vjetra për lidhjen e kandidatit së LSDM-së me ish liderin Cërevenkosvkin, citohet një deklaratë e vjetër e Pendarovskit … Nuk ka përmbajtje.

Anshmëria: Kur flasim për anshmërinë, hyjmë në zonë ku për shkak të pranueshmërisë të këtij mediumi tek publiku, i cili njihet si afër me qeverinë. Por, shumë më shumë për arsye të spekulimeve dhe spinin e këtij informacioni, shihet anshmëria për një strukturë të veçantë politike çka nuk është në përshtatje me standardet profesionale gazetareske. Në fund të fundit kjo është përfshirë edhe nenin 14 të Kodit të gazetarëve:

„Raportimi për proceset politike, veçanërisht zgjedhjet, duhet të jetë i paanshëm dhe i balancuar. Gazetarët duhet të sigurojë distancë profesionale prej partive politike.”

Kualiteti i titullit: Titulli është intrigues, por, kur do ta lexoni  lajmin atëherë do ta keni më qartë intrigën.

Përfundimi: Leksionet bazike të cilat thonë se gazetarët qartë duhet ti nënvizojnë mendimet nga faktet në një lajm. Duhet të dijet se të gjithë lexuesit nuk janë aq të shkathtë dallimin e opinioneve dhe komentimet në një përmbajtje mediatike ose nga informimi që bëjnë që përmbajtje të jetë lajm. Kjo është detyrë e gazetarit dhe në këtë informatë autori i ka borxh publikut.  


Ky recension është përgatitur nga kuadër të Projektit të USAID-it për përforcimin e mediumeve në Maqedoni – Komponenta Shërbimi për verifikimin e fakteve nga mediumet, që implementohet nga fondacioni Metamorfozis.. Ky recension është mundësuar me përkrahjen e Agjencisë amerikane për zhvillim ndërkombëtar (USAID). Përmbajtja e analizës është përgjegjësi e autorit dhe nuk i paraqet qëndrimet e fondacionit Metamorfozis, USAID-it ose të qeverisë së SHBA-ve. Për më tepër informata për punën e USAID-it në Maqedoni, ju lutemi vizitoni ueb-faqen e USAID-it: (http://macedonia.usaid.gov) dhe faqen e USAID-it në Facebook: (www.facebook.com/USAIDMacedonia).

INFOGRAPHIC

infoVistinitostTRUTHFULNESS

ka fakte

deklarata të sakta

deklarata të vërteta

infoVistinitostSOURCES OF INFORMATION

ka burime të evidentuara

1 burim

një palë

infoVistinitostEXTENSIVENESS

gjithëpërfshirës

informata të fshehura

infoVistinitostBIAS

plotësisht e paraqet të vërtetën

ka shtrembërim të së vërtetës (spin)

informata të rrejshme

nuk aplikohet

infoVistinitostCOMMENTING

ka elemente të komentimit

të ndara nga faktet

infoVistinitostPLAGIARISM

kopje të plotë

infoVistinitostTITLE QUALITY

informon

kreativ

senzacionalist

adekuat

i qartë

infoVistinitostPHOTOGRAPH

ka

adekuate

manipulon

është theksuar autori (burimi)

infoVistinitostHATE SPEECH

shprehje të u rrejtjes

shprehje të urrejtjes

nxit dhunë

diskriminon

infoVistinitostEDITED FOR THE WEB

i lexueshëm

nuk aplikohet

ka linke kontekstuale

i rregulluar në aspekt stilistik

i lidhur me tag-e

Abonohuni për lajmet më të reja