verifikimiifakteve.mksitemap
verifikimiifakteve.mksitemap

Recension: VMRO-DPMNE me lista për shumicë absolute në Parlament

on 3 - 04 - 2014       
Овој напис го има и на: Maqedonisht

211-0987-009988-123-000-crop-resize

Me shpirt të qetë mund të them se kjo jo vetëm që renditet në mesin e “produkteve” mediatike me një shkelje të paparë të rregullave profesionale, por edhe siç dëshiron të thotë një zyrtar i lartë qeveritar, “është në kundërshtim me dispozitat pozitive ligjore” në vend.

Pyes veten si ka mundësi që “dikush” me një mendjelehtësi të paparë, një buletin politik dhe një listë të “dëshirave partiake” ta shesë si lajm legjitim për publikun, edhe atë pikërisht para zgjedhjeve. Nga paragrafi në paragraf, lexuesit manipulohen në mënyrë të qëllimshme me të ashtuquajtura “informata”, të cilat kanë një qëllim të vetëm propagandistik – të lartësohet partia qeveritare kundrejt opozitës, duke përdorur formulime për “pamposhtshmërinë” e njërës palë ndaj të tjerëve, dhe e gjithë kjo nuk është mbështetur me burime.

2Linku deri te artikulli origjinal: VMRO-DPMNE me lista për shumicë absolute në Parlament

Data dhe koha e publikimit29.03.2014, 19:16

Data e recensionit:  31.03.2014

RecensuesVlladimir Mirçeski

 

LAJMI VIKTIMË E TIFOZERISË PARTIZANE  

Në rastin konkret, vërtetësia e cila duhet të jetë e komponentë e pakushtëzuar në secilin lajm, është viktimë  e plotë e tifozerisë partiake. Si të kuptohen ndryshe formulimet:

“Pasi kreu i opozitës Zoran Zaev shmangu konfrontimin e drejtpërdrejtë me kryeministrin, sipas sondazheve kryeministri pritet të fitojë tre herë më shumë vota kundër mbajtësit të listës së LSDM-së Renata Deskovska dhe Radmilla Shekerinskës”;

 

“Nikolla Todorov pas fitores ndaj LSDM-së në përpjesëtim 3:1 në vitin 2011 në njësinë zgjedhore 6, këtë vit shkon në rezultat rekord si bartës i listës në njësinë zgjedhore 3“.

Pra, informacioni për bartësit e listave të partisë në pushtet krejtësisht është abuzuar dhe është vënë në formë të spinit për qëllime të dukshme politike. Nuk është mundur të ngelet në një “lajm” të vërtetë, por është dashur të mbushet, të mbështjellët dhe kështu me radhë, për të fituar “tortë mediatike”, e cila do të jetë sipas qejfit të dikujt. Por, ajo që është më e  keqja në tekst përveç emrave të kandidatëve kryesor në gjashtë njësitë zgjedhore mbështetet edhe në disa hulumtime të publikut, ku askund nuk preciozet se kusht, kur dhe sa ka qenë mostra për këto “anketa”. Nga ana tjetër, ndryshimet e fundit të Kodit zgjedhor janë mjaft të rrepta në aspekt të pasimit të informatave në mediume të hulumtimit të opinionit publik në periudhë parazgjedhore.

“Gjatë publikimit të rezultateve nga hulumtimi i opinionit publik të lidhura pjesëmarrësit në procesin zgjedhor, mediumet obligohen ti japin të dhënat emrin e porositësit dhe kush e ka paguar hulumtimin, institucionin i cili e ka realizuar hulumtimin, metodologjinë e aplikuar, madhësinë dhe strukturën e mostrës së hulumtuar dhe periudhën kur është realizuar hulumtimi” – thotë neni 77 nga Kodi zgjedhor.

Ku është realizuar kjo në këtë artikull? Askund! Nga këtu, jo vetëm se janë anashkaluar standardet profesionale, por ka shkelje të ligjit. Këtë lloj të vërtetësinë më tej duhet të flasim?!

 

PAK DOBI NGA BURIME TË TILLA

Nëse thuhet se “qeveria do të shkatërrojë me 3:1 ose 4:1“ dua të di se në bazë të çkaje bazohet një fuqi e tillë. Edhe këtu përsëri kthehemi përsëri në atë që është thënë më herët – nuk ka burime, me përjashtim, të atyre partiake pro edhe ato janë anonime. Thuhet “sipas anketave të bëra nga  4 agjenci të specializuara, nga të cilat dy të huaja, bartësit e listave të VMRO-DPMNE, janë në avantazh së paku 3:1, në disa raste edhe  4:1 kundrejt bartësve të LSDM-së”. Jo, jo kolegë”! Kjo aspak nuk mjafton, nuk e përmbush as edhe minimumin … Nevojiten të dhëna të qarta se kush e ka realizuar hulumtimin, kush e ka porositur anketën, etj … Numrat kështu nuk asnjë kredibilitet. Nga ku unë ose publiku të dimë se këto anketa nuk i ka bë “qendra” partiake. Kjo, gjithsesi ka efekt edhe kundrejt përmbajtjes, sepse risia e vetme janë bartësit e listave, kurse e gjithë tjetra gjegjësisht 90%, është reklamim klasik politik, e cila e ka vendin në fushatën e partiake dhe jo në një tekst gazetaresk.

 

TEKST REKLAMË PËR “DOMINIM PARTIAK”

Për arsye se konfirmuam se ka shumë reklamë për “dominim partiak” është e qartë se materiali është lëvizur nga pozicioni i paanshmërisë. Më saktë, as edhe nuk ka pasur dëshirë që të mbahet ndonjë objektivitet.

“Informimi nga proceset politike, veçanërisht nga zgjedhjet duhet të jetë i pa anshëm dhe i balancuar” – thotë neni 14 nga Kodeksi i gazetarëve të Maqedonisë.

Së pari, aspak nuk konsiderojë se këtu ka produkt legjitim gazetaresk, kështu që nuk ka edhe ndonjë nevojë që të verifikohet nëse është origjinal apo plagjiaturë, për arsye se qartë është porosia. Sa për ilustrim për rëndësinë flet fakte se edhe protalet tjera si motra kanë publikuar të njëjtin tekst.

Titulli i përdorur është një storje në vete. Nuk ka asnjë distancim, është formuluar si njoftim partiak, dhe jo si artikull i dedikuar për publikun e gjerë.

Krejt në fund, përfundimi është se kemi tekst i cili absolutisht nuk është shembull për kategorinë informativ e le më për gazetaresk. Më shumë, i përshtatet kategorisë propagandë…


Ky recension është përgatitur nga kuadër të Projektit të USAID-it për përforcimin e mediumeve në Maqedoni – Komponenta Shërbimi për verifikimin e fakteve nga mediumet, që implementohet nga fondacioni Metamorfozis.. Ky recension është mundësuar me përkrahjen e Agjencisë amerikane për zhvillim ndërkombëtar (USAID). Përmbajtja e analizës është përgjegjësi e autorit dhe nuk i paraqet qëndrimet e fondacionit Metamorfozis, USAID-it ose të qeverisë së SHBA-ve. Për më tepër informata për punën e USAID-it në Maqedoni, ju lutemi vizitoni ueb-faqen e USAID-it: (http://macedonia.usaid.gov) dhe faqen e USAID-it në Facebook: (www.facebook.com/USAIDMacedonia).

INFOGRAPHIC

infoVistinitostTRUTHFULNESS

ka fakte

nuk mund të përcaktohet saktësia e deklaratave

nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave

infoVistinitostSOURCES OF INFORMATION

ka burime të evidentuara

anonime

1 burim

një palë

infoVistinitostEXTENSIVENESS

jogjithëpërfshirës

informata të fshehura

infoVistinitostBIAS

nuk mund të përcaktohet

ka shtrembërim të së vërtetës (spin)

nuk mund të përcaktohet

mban anën e një pale

anshmëri politike

infoVistinitostCOMMENTING

nuk ka elemente të komentimit

të ndara nga faktet

infoVistinitostPLAGIARISM

nuk mund të përcaktohet

nuk është theksuar autori

infoVistinitostTITLE QUALITY

nuk informon

jokreativ

senzacionalist

joadekuat

tendencioz

infoVistinitostPHOTOGRAPH

ka

adekuate

as manipulon as informon është vënë vetëm si ilustrim

Nuk aplikohet

infoVistinitostHATE SPEECH

shprehje të u rrejtjes

nuk ka shprehje të urrejtjes

nuk nxit dhunë

nuk diskriminon

infoVistinitostEDITED FOR THE WEB

mesatarisht i lexueshëm

elemente solide multimediale

nuk ka linke kontekstuale

pjesërisht i rregulluar në aspekt stilistik

i palidhur me tag-e

Abonohuni për lajmet më të reja