Fraza e shpeshtë dhe fare e paarsyetuar për shfrytëzimin e burimeve anonime nuk është e lejuar në gazetari. Edhe më pak lejohet ngatërrimi i fakteve me qëndrimet, gjegjësisht me komentim, informim të pa balancuar dhe injorim të palës së dytë gjegjësisht të tretë… Gjithë këtë e kemi në tekstin “Panikë dhe frikë në LSDM  pas sondazhit të “Dimitrija Çupovskit”” 

Linku deri te artikulli origjinal: Panikë dhe frikë në LSDM pas sondazhit të “Dimitrija Çupovskit”

Data dhe koha e publikimit: 31.01.2014, 18:04

Data e recensionit: 03.02.2014

Recensues: Teofil Bllazhevski

Vërtetësia: Teksti thotë fakte, por vetëm ato që lidhen me rezultatet e anketës që janë të sakta dhe të verifikueshme. Çdo gjë tjetër që është ofruar si fakt – frikë, panik, ndryshime të pa dorëzuara, etj … të pakontrolluara është në drejtim të besueshmërisë, apo vërtetësisë.

Burimet e informatave: Burimi apo burimet e tekstit janë  anonime  – është përdorur fraza “burime të partisë.” Këto burime janë të njëanshme dhe relevanca dhe aktualiteti i tyre nuk mund të kontrollohen.

Përmbajtësia: Informacioni është larg normave gjithëpërfshirëse dhe përmbajtsore, kryesisht për shkak se mungojnë pyetjet dhe përgjigjet nga subjekti për të cilin flitet në tekst, dhe mungon burimi i tretë i pavarur do të komentonte dhe analizonte rezultatet e anketës dhe rëndësia e tyre nga cilësia e ekspertit.

Anshmëria: Nuk mund të thuhet me siguri se ka spin, edhe pse „i vin era” si diçka e tillë, por ajo që me siguri është detektuar në tekst është anshmëria, mosbalancimi, anshmëria që ngjanë si politikisht e motivuar.

Komentim: Komentimi mbi sundon në tekst. Në pjesën më të madhe është maskuar si qëndrim i burimit anonim. Komentet dhe qëndrimet janë të përziera me faktet, në një pjesë është krejtësisht i pakuptueshëm për lexuesin:

„ Përveç kësaj, ndryshimet e premtuara nga menaxhmenti i LSDM-së, nuk janë realizuar, pas së cilës anëtarësia është më e zhgënjyer me veprimet e lidershipit të ri”.

Cilat ndryshime? Çfarë ndryshime? Cila anëtarësi ?…

Origjinaliteti/Plagjiatura: Duke kërkuar në internet mund të konstatohet se teksti është punë origjinale dhe pastaj ky informacion është marrë nga mediumet tjera. Bordi editorial nuk e tregon emrin e autorit dhe as burimet, dhe nuk ka lidhje të dobishme të lidhura me ndonjë sondazh, ose vrojtime të ngjashme, ose me disa fakte të tjera që jepen në tekst.

Kualiteti i titullit: Nuk mund të konfirmohet nëse titulli është dezinformues, pikërisht për arsye të strukturës të vetë tekstit. Titulli është i përshtatshëm me të shkruarën, por, është sensacional dhe tendencioz, pikërisht se nuk është mbështetur e thëna.

Fotografia: Në vend të fotografisë, në tekst ka një tabelë nga njëra prej pyetjeve rreth hulumtimit dhe ajo shërben si një ilustrim në lidhje me temën e tekstit.

Gjuha e urrejtjes: Nuk ka gjuhë të urrejtjes, e as diskriminim. Por, ka diskreditim të një personi të përmendur veçmas dhe disa të tjerëve (udhëheqjes partiake të LSDM-së), të cilëve nuk ju përmenden emrat.

Përfundimi: Ky tekst mund të shërbej në shkollat e gazetarisë si një shembull i keq i një prodhimi gazetaresk për një temë të caktuar. Autori pa emër shfrytëzon burime pa emër të cilat qartë shihen se janë të një anshme dhe vetëm mbi – supozimin se me të vërtetë ekzistojnë – ndërton qëndrime të cilët publikut janë ofruar në një mënyrë sugjestive, stil të forcuar dhe në formë komentesh, shpesh të fshehur pas burimit anonim.

Shfrytëzimi i burimeve anonime në gazetari është i lejuar, por preferohet sa më afër të jepet burimi dhe natyrisht të jepet arsyeja për anonimitetin që e ka kërkuar burimi. Por, kjo nuk e liron gazetarin përgjegjësia që ta verifikon informatën „sa më shumë që është e mundur” (Kodi i SHGM) dhe të mos plasojë informacion të paverifikuar.

Në tekstin që e recensuam nuk ka locim të përafërt të burimit, nuk ka dhënë arsyen pse ka kërkuar anonimitet, por më e rëndësishmja, ka asnjë shenjë se informata është “verifikuar sa më shumë që është e mundur”.

Komentimi është prezent gjithkund, edhepse me shkathtësi është fshehur pas burimit dhe e përzier me faktet, gjegjësisht me lajmin, çka është jo profesionale dhe joetike. Por pasoja më e rëndësishme e sjelljes joprofesionale në përgatitjen e këtij teksti, paanshmërisë dhe mosbalancimi, e cila është e ndaluar qartë nga Kodi i SHGM dhe mjete të tjera për vetë-rregullimit janë të njohura botërisht.

Raportimi për proceset politike, veçanërisht zgjedhjet duhet të jetë i paanshëm dhe i balancuar. Reporteri duhet të sigurojë distancë profesionale prej partive politike. (Neni 14 Kodi i gazetarëve të Maqedonisë – SHGM)

Teksti është i ngarkuar me fjalë dhe pasuese të panevojshme, kështu që ju mund të gjeni edhe vërejtje stilistike. E panevojshme, për tu forcuar pretendimet në titull në fund të pasusit në tekst janë vendosur sërish rezultatet e anketës, që një herë tashmë janë dhënë në paragrafin e parë.

Bëhet fjalë për tekst në të cilin në mënyrë të barabartë nuk janë respektuar më shumë standarde profesionale dhe etike mbi të cilat mbështetet gazetaria moderne.