Skandal është kur bëhen lajmet pa dëshmi, duke u bazuar në thashetheme
Published in Recensione
on 9 - 12 - 2016 Author: Fatlume Dervishi
[Recensione: “SKANDAL: L. Besa në Forinë jep nga 10metra drunjë!?”]
Thashethemet për fenomenet negative nuk janë lajm. Në fakt, ato mund të jenë një burim informacioni sa për të dhënë indicie që mund të gjenerojnë një lajm interesant dhe të rëndësishëm. Por, kjo mund të arrihet vetëm në rast se ato verifikohen dhe arrihet që të vërtetohen. Natyrisht, për këtë gazetarit i duhet ta bëjë punën profesionalisht, duke respektuar standartet.
Linku deri te artikulli origjinal: “SKANDAL: L. Besa në Forinë jep nga 10metra drunjë!?”
Data e publikimit: 29.11.2016
Data e recensionit: 04.12.2016
Recension: Fatlume Dervishi
Titull që konstaton
Ky informacion është trajtuar si “skandal i radhës i Lëvizjes Besa” , e që në fillim vërehet se nuk janë kujtuar se cilat janë skandalet paraprake. Konstatimet nxirren që në titull (pavarësisht se në fund të tij ka një pikëpyetje). Askund nuk theksohet se bëhet fjalë për informacion të paverifikuar.
Mungesa e fakteve
Problemi që trajtohet është shumë me vend. Këtu pretendohet për keqpërdorime parazgjedhore, shkelje të të drejtave të njeriut dhe manipulim të votuesve nëpërmjet të blerjes së votës.
“Skandal i rradhës i Lëvizjes Besa në Forinë të Gostivar, ato po manipulojnë dhe ofrojnë 10Metra dru për votë. Pas skandalit se Levizja Besa ka dhën nga 1000 denar që të marrin pjesë në konventë tash edhe votë japin 3000 denar dhe 10metra dru. Ky skandal vazhdon edhe në këtë momente.”
Mirëpo, teksti mbaron me kaq, pa përpunim objektiv të mëtejmë. Hapi i parë që do të bënte një gazetar profesionist është që të kërkonte të paktën një person, i cili ka qenë i manipuluar në këtë mënyrë ose të cilit i është ofruar një shumë parash për të marrë pjesë në ndonjë tubim të kësaj partie ose për të votuar. Të dhënat që mund t’i jepte burimi, mund ta shpienin autorin në burime të dyta dhe të treta. Për shkak të ndjeshmërisë së çështjes, nuk përjashtohet mundësia që burimet të ishin anonime. Këto janë disa nga standartet themelore profesionale të shkruara në Kodin Etik të gazetarëve.
-
Provimi i të dhënave dhe saktësia janë imperativ moral i gazetarësisë, prandaj gazetari është i obliguar ta provojë informacionin prej sa më shumë burimeve, të paktën prej dy burimeve të pavarura.
-
Gazetari do ta bëje të ditur burimin e informacionit, por nëse burimi kërkon të mbetet anonim, gazetari do ta mbrojë.
Në fund, sigurisht se sqarim ose përgjegjësi duhet të kërkohej nga subjekti, i cili akuzohet.
-
Gazetari duhet të sigurojë “palën e dytë”, respektivisht t’u jep mundësi të dy palëve të interesuara të produktit gazetaresk ta shprehin qëndrimin e tyre. Kjo edhe më tepër vie në shprehje kur gazetari shpreh dyshime ose akuza ose kur dikush është objekt i sulmit apo kritikës.
Publikimi i informacioneve është gjëja më e thjeshtë. Më e vështira është vërifikimi, gjetja e burimeve relevante dhe trajtimi objektiv i tyre, gjatë publikimit.
INFOGRAPHIC
TRUTHFULNESS
nuk ka fakte
nuk mund të përcaktohet saktësia e pohimeve
nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave
SOURCES OF INFORMATION
nuk ka burime të evidentuara
asnjë burim
asnjëra pale
EXTENSIVENESS
jogjithëpërfshirës
ndoshta ka informata të fshehura
BIAS
nuk mund të përcaktohet
nuk mund të përcaktohet
nuk mund të përcaktohet
është i njëanshëm
anshmëri politike
COMMENTING
ka elemente të komentimit
të integruara me faktet
PLAGIARISM
nuk mund të përcaktohet
TITLE QUALITY
dezinformon
jokreativ
senzacionalist
joadekuat
tendencioz
PHOTOGRAPH
ka
joadekuate
as manipulon as informon - është vënë vetëm si ilustrim
nuk është theksuar autori (burimi)
HATE SPEECH
gjuhë ofenduese
nuk ka gjuhë të urrejtjes
nuk nxit për përdorimin e dhunës
nuk diskriminon
EDITED FOR THE WEB
mesatarisht i lexueshëm
nuk ka elemente multimediale
nuk ka linke kontekstuale
i parregulluar në aspekt stilistik
i palidhur me tag-e