Spin mbi spin, nofka “analizë” sa për kamuflim
Published in Recensione
on 5 - 12 - 2016 Author: Ferikan Iljazi[Recension: Analizë: Dyshime në programin e LSDM-së, i “vjedhur” nga partia radikale Serbe “DVERI”. Nuk parasheh interesat shqiptare? Andaj kujdes kë do të votoni!]
Duke parë se në adresë të mediave arrijnë shumë kritika për vendosjen e komenteve në rubrikat e lajmit, një praktikë e re ka filluar të marr hov tek portalet në gjuhën shqipe. Tashmë, një pjesë e teksteve nuk vendosen tek rubrika e lajmeve, por te opinionet ose qëndrimet e redaksisë, mënyrë kjo për të kamufluar subjektivitetin e gazetarit, i cili punon për ndonjë interes të caktuar.
Linku deri te artikulli origjinal: Analizë: Dyshime në programin e LSDM-së, i “vjedhur” nga partia radikale Serbe “DVERI”. Nuk parasheh interesat shqiptare? Andaj kujdes kë do të votoni!
Data dhe koha e publikimit: 01.12.2016
Data e recensionit: 02.12.2016
Recensuese: Ferikan Iljazi Arifi
Teksti që do ta recensojmë në vazhdim nuk ka aspak lidhje me atë që tentohet të shitet. Spin mbi spin dhe, dalëngadalë, është bërë një tekst. Nuk është qartë se çfarë dëshiron të thotë teksti dhe se çfarë dëshiron të dëshmojë. Janë marrë si bazë akuzat e VMRO-DPMNE-së ndaj LSDM-së se opozita ia ka vjedhur programin politik një partie serbe me profil nacionalist, që në tekst të shtrohet pyetja se a pajtohen me këtë platformë anëtarët shqiptarë në LSDM. Përpos gabimeve të shumta drejtshkrimore dhe përmbajtjesore, autori me këmbëngulësi dëshiron të dëshmojë se antarët shqiptar të LSDM-së janë “tradhëtarë”.
“Ajo që më tepër flitet në opinion se anëtarët shqiptar në LSDM, siç janë ish gazetari Muhamed Zekiri, analisti Edmond Ademi dhe Profesoresha Gjylimsere Kasapi, athua vallë këtë program para fushatës zgjedhore e kanë lexuar me vëmnedje këtë program i cili në asnjë pik nuk parasheh interesat shqiptare përpos retorikës të kryetarit të tyre i cili shpesh herë bie në kundërshtim me fjalët e tij, dhe atë tek pjesa e zonave shqiptare kryetari i kësaj partie vazhdimisht flet se do të bëjë një shtet multietnik dhe do ti ofrojë të gjitha kushtet për një bashkëjetesë të mirëfillt”
Më pas, autori merr përsipër të flasë në emër të popullit.
“Shumica e qytetarëve pyesin se çfarë rroli kanë anëtarët shqiptar në kryesinë e LSDM-së, kur dhe ata tanimë e kanë të qartë se kjo parti me programin e saj bie diametralisht ndesh me fjalët e kryetarit të tyre, dhe shumë pak është në interes të shqiptarëve. A mund të konsiderohet kjo si rrezik nga anëtarët të kësaj partie që ftojnë qytetarët të votojnë këtë parti, ku tanimë dihet që kjo parti synon që nëpërmjet shqiptarëve të vij në qeveri”
Teksti apelon që shqiptarët të votojnë për parti politike shqiptare. Kjo thirrje, shikuar si opinion, mund edhe të jetë legjitime, po të kishte pasur teksti gjithë strukturën në rregull. Por me nxirjen e imazhit të atyre që kanë vendosur të kyçen në LSDM dhe me nxjerrjen e shumë gjërave prej kontekskti, nuk arrihet efekti që ka një tekst që mban titullin – analizë.
Duke u nisur nga struktura e këtij teksti, kujtojmë se Kodeksi i Gazetarëve të Maqedonisë dikton që:
- Gazetari duhet të botojë informata të vërteta e të konfirmuara dhe nuk do të fshehë të dhëna esenciale ose të falsifikojë dokumente.
- Në qoftë se informata nuk mund të konfirmohet, ose nëse bëhet fjalë për supozim, respektivisht spekulim, kjo gjë duhet cekur dhe botuar.
- Saktësia e informatës duhet vërtetuar aq sa është e mundur.
- Gazetari nuk guxon të shfrytëzojë mediumin për publikimin ose fshehjen e informatave për përfitimin e të mirave për vetveten.
- Gazetari nuk ka për të krijuar ose përpunuar me vetëdije informata, të cilat i kërcënojnë të drejtat ose liritë e njeriut, nuk ka për të folur me gjuhën e urrejtjes dhe nuk do të nxisë dhunë ose diskriminim mbi çfarëdo lloj baze (kombëtare, fetare, racore, gjinore, shoqërore, gjuhësore, politike, orientimi seksual…)
- Gazetarët duhet të bëjnë dallim ndërmjet fakteve dhe mendimeve, ndërmjet lajmit dhe komenteve.
INFOGRAPHIC
TRUTHFULNESS
nuk ka fakte
nuk mund të përcaktohet saktësia e pohimeve
nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave
SOURCES OF INFORMATION
nuk ka burime të evidentuara
një palë
EXTENSIVENESS
jogjithëpërfshirës
informata të fshehura
BIAS
nuk mund të përcaktohet
ka shtrembërim të së vërtetës (spin)
informata të rrejshme
është i njëanshëm
anshmëri politike
COMMENTING
ka elemente të komentimit
të integruara me faktet
PLAGIARISM
vepër origjinale
nuk është theksuar autori, nuk është theksuar burimi
TITLE QUALITY
dezinformon
jokreativ
senzacionalist
joadekuat
tendencioz
PHOTOGRAPH
ka
adekuate
manipulon
nuk është theksuar autori (burimi)
HATE SPEECH
gjuhë ofenduese
nuk ka gjuhë të urrejtjes
nuk nxit për përdorimin e dhunës
diskriminon
diskriminim nacional, diskriminim politik,
EDITED FOR THE WEB
mesatarisht i lexueshëm
elemente jokualitative multimediale
nuk ka linke kontekstuale
pjesërisht i rregulluar në aspekt stilistik
i palidhur me tag-e