Gjysmëinformata – kusht për panik
Published in Recensione
on 9 - 06 - 2016 Author: Димитар Тануров
Теksit që është shkruar në mënyrë senzacionaliste, është burim i mundshëm për panik te një pjesë e publikut. Problematika e sëmundjes aspak nuk është trajtuar, e as që janë dhënë mendime të epidemiologëve ose të institucioneve kompetente për ballafaqim me sëmundjet ngjitëse.
Linku deri te artikulli origjinal: SËMUNDJE E RREZIKSHME PËRHAPET NË SERBI: Mund të paraqitet edhe në Maqedoni!
Data e recensionit: 07.06.2016
Recensues: Dimitar Tanurov
Sëmundja ngjitëse e lëkurës e quajtur Lajshmanioza, Cutaneous leishmaniasis, e cila përhapet në Siri dhe në Lindjen e Afërt, i kërcënohet rajonit.
Titulli i tekstit thekson se sëmundja tashmë është përhapur në Serbinë fqinje, mirëpo në kreun e tekstit kjo informatë nuk është transmetuar, por përmendet Siria si vend ku është përhapur kjo sëmundje.
Informata, siç thuhet edhe në artikull, është transmetuar nga portali serb “Теlegraf”, por jo në tërësi. Në artikull theksohet se si përcillet sëmundja dhe cilat janë simptomet e saj, mirëpo nuk zbulohet si të parandalohet ajo, e as i shërohet ajo.
Në informatën e transmetuar thuhet se sëmundja i kërcënohet edhe Maqedonisë, mirëpo në tekstin burimor, thuhet se ajo tashmë është regjistruar në Maqedoni! Përveç deklaratës së epidemiologut serb, nuk ka deklarata të tjera. Nuk janë konsultuar epidemiologët e Maqedonisë, e as që është kërkuar informatë nga Enti republikan për mbrojtje shëndetësore i Maqedonisë se a është regjistruar me të vërtetë kjo sëmundje në vend, sa raste ka pasur deri tani, dhe cilat janë rezultatet e shërimit.
Transmetimi i gjysmëinformatës, veçanërisht për sëmundje ngjitëse, mund të krijojë panik te publiku, veçanërisht nëse kombinohet me titull senzacionalist, siç është bërë në këtë rast.
Mënyra e këtillë i informimit është në kundërshtim me parimet që i parasheh Kodi i gazetarëve, gjegjësisht me rregullën që informatat të verifikohen para se të publikohen, të mos fshehen të dhëna esenciale dhe të mos përdoret senzacionalizmi në raste të fatkeqësive, katastrofave natyrore, luftërave, tragjedive familjare, sëmundjeve dhe proceseve gjyqësore.
Me Kodin e gazetarëve, poashtu është e ndaluar që numri i klikimeve të portalit të jetë subjekt i tregtisë me profesionalizmin dhe të drejtën e publikut për të qenë i informuar – në mënyrë objektive.
INFOGRAPHIC
TRUTHFULNESS
ka fakte
nuk mund të përcaktohet saktësia e pohimeve
nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave
SOURCES OF INFORMATION
ka burime të evidentuara
zyrtare
relevante
1 burim
një palë
EXTENSIVENESS
gjithëpërfshirës
informata të fshehura
BIAS
pjesërisht e paraqet të vërtetën
ka shtrembërim të së vërtetës (spin)
informata të rrejshme
mban anën e një pale
anshmëri politike, anshmëri komerciale, anshmëri tjetër
COMMENTING
nuk ka elemente të komentimit
PLAGIARISM
kopje të pjesshme
nuk është theksuar autori, është theksuar burimi pa link
TITLE QUALITY
dezinformon
jokreativ
senzacionalist
joadekuat
tendencioz
PHOTOGRAPH
ka
nuk mund të konstatohet pa verifikim plotësues
as manipulon as informon - është vënë vetëm si ilustrim
nuk është theksuar autori (burimi)
HATE SPEECH
nuk ka gjuhë ofenduese
nuk ka gjuhë të urrejtjes
nuk nxit për përdorimin e dhunës
nuk diskriminon
EDITED FOR THE WEB
i lexueshëm
nuk aplikohet
ka linke kontekstuale
i rregulluar në aspekt stilistik
i lidhur me tag-e