Informata të pakonfirmuara si e vërtetë e qindpërqindtë
Published in Recensione
on 12 - 01 - 2016 Author: Владо Ѓорчев
[Recension: Hetimi për Fabrikën për afera të LSDM-së merr dimensione ndërkombëtare]
Teksti që gjendet para nesh ka titull senzacionalsit dhe në publik plason një informatë të paverifikuar. Artikulli përmban sulme tendencioze, nuk e respektin parimin e supozimit të pafajësisë dhe vetëm në bazë të supozimeve si fajtorë përmend persona konkretë me emër dhe mbiemër. Përndryshe, teksti i referohet një portali tjetër dhe kjo është theksuar në mënyrë korrekte, mirëpo nuk është vënë linku deri te media.
Linku deri te artikulli origjinal: Hetimi për Fabrikën për afera të LSDM-së merr dimensione ndërkombëtare
Data dhe koha e publikimit: 09.01.2016, 14:10
Data e recensionit: 11.01.2016
Recensues: Vllado Gjorçev
AKUZA TË BËRA ME LEHTËSI
Artikulli është marrë tërësisht nga një ueb-faqe tjetër (duke e përfshirë edhe titullin dhe fotografinë) dhe është plasuar pa asnjë përpunim plotësues. Ndërsa, teksti origjinal, nuk ka precizuar ndonjë burim konkret. Është përdorur formulimi i përgjithshëm “burime nga hetimi”. E burime nga hetimi mund të jenë duke filluar nga policët që kanë qenë të pranishëm gjatë bastisjes së të akuzuarit e deri te prokurori që e udhëheq rastin.
Në këtë kuptim, materiali që e recensojmë nuk ka vlerë të shtuar. Gjegjësisht, tema që është huazuar aspak nuk është plotësuar me momente të reja. Informata plasohet pa u verifikuar dhe pa kërkuar qëndrim nga pala e akuzuar. Kjo flet për (jo)objektivitetin e tekstit.
Një qasje korrekte nënkupton se verifikimi i tillë është dashur të bëhet, aq më tepër kur merret parasysh se janë bërë akuza serioze:
“Zekir Bekiri, përndryshe anëtar i LSDM-së opozitare, ka qenë pjesë e rrejtit ndërkombëtar të krimit. Sipas të dhënave, me gjasë, nëpërmjet rrjetit kriminal ai ka financuar një pjesë të aktiviteteve të partisë.
Fabrika për afera e LSDM-së është njëri nga skandalet më të mëdha në historinë e Maqedonisë, veçanërisht nëse merret parasysh fakti se në të është i përzier lideri i LSDM-së opozitare.”
Teksti akuzon me lehtësi dhe nuk ofron dëshmi që e vërtetojnë lidhshmërinë e LSDM-së me “Fabrikën për afera”, e as, që ofron argumente për atë se Bekiri, gjoja, paska financuar një pjesë të aktiviteteve të partisë. Nuk është e qartë as ajo se për cilat aktivitete konkrete mendohet dhe si lideri i LSDM-së është i përfshirë në këtë skandal? A është duke u hetuar? A është akuzuar” Ose, ndoshta autori di diçka më tepër se sa publiku?
Rregullat e gazetarisë parashohin që informatat, para se të publikohen, duhet të verifikohen nga sa më shumë burime që është e mundur. Në këtë rast, lexuesve u ofrohet një informatë e pakonfirmuar si e vërtetë e qindpërqindtë.
INFOGRAPHIC
TRUTHFULNESS
ka fakte
nuk mund të përcaktohet saktësia e pohimeve
nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave
SOURCES OF INFORMATION
ka burime të evidentuara
jozyrtare
jorelevante
nuk mund të përcaktohet
një palë
EXTENSIVENESS
jogjithëpërfshirës
ndoshta ka informata të fshehura
BIAS
nuk mund të përcaktohet
ka shtrembërim të së vërtetës (spin)
nuk mund të përcaktohet
mban anën e një pale
anshmëri politike
COMMENTING
ka elemente të komentimit
të integruara me faktet
PLAGIARISM
kopje të plotë
është theksuar burimi pa link
TITLE QUALITY
dezinformon
jokreativ
senzacionalist
joadekuat
tendencioz
PHOTOGRAPH
ka
adekuate
manipulon
nuk është theksuar autori (burimi)
HATE SPEECH
nuk ka gjuhë ofenduese
nuk ka gjuhë të urrejtjes
nuk nxit për përdorimin e dhunës
nuk diskriminon
EDITED FOR THE WEB
mesatarisht i lexueshëm
elemente solide multimediale
nuk ka linke kontekstuale
pjesërisht i rregulluar në aspekt stilistik
i lidhur me tag-e