Lajmet pa fakte, mjet i ushtrive të propagandës
Published in Recensione
on 25 - 05 - 2016 Author: Xhenis Sulimani
[Recension: Kim Mehmeti “gjeneral i ushtrisë së vdekur”?!]
Liria e shprehjes dhe mendimit politik ndryshe është komponentë e rëndësishme e demokracisë. Media jep një hapësirë për shprehjen e mendimit ndryshe dhe nuk guxon të manipulohet për të kënaqur apetitet e subjekteve të ndryshme politike, por duhet të jetë në shërbim të interesit të përgjithshëm. Mirëpo, kjo duhet bërë duke ofruar produkte gazetareske të argumentuara mirë dhe objektive, e jo vështrime personale dhe komente subjektive për ndonjë person publik apo opsion politik.
Linku deri te artikulli origjinal: “Kim Mehmeti “gjeneral i ushtrisë së vdekur”?!”
Data dhe koha e publikimit: 23.05.2016
Data e recensionit: 25.04.2016
Recensues: Xhenis Sulimani
Produkti gazetaresk që po e recensojmë, po të ishte në rubrikën koment ndoshta nuk do të recensohej. Mirëpo, ashtu siç është servuar në opinion, ky koment i maskuar si lajm nuk mban ujë. Gazetarët duhet të bëjnë dallimin mes komentit dhe lajmit. Sipas Kodit Etik gazetaresk, ata kanë të drejtë për të pasur mendimin, qëndrimin dhe vlerësimin e tyre, por nuk guxojnë që mendimet e tyre t’i kamuflojnë sikur të jenë fakte.
“Kim Mehmeti, që veten e ka shpallur si zëdhënës i pakënaqësisë shqiptare , e ndajnë edhe pak ditë të quhet “zëdhënës i këshillit të vdekur”! Dhe, kjo ditë po vjen me hapa të shpejtuar! Çdo ditë që po kalon Kimi i afrohet, afër e më afër, titullit të merituar”.
Teksti sjell përfundim se Këshilli Opozitar është i vdekur dhe se përbëhet vetëm nga dy parti, me ç’rast njërën e shpall të vdekur, derisa tjetrës i jep vlerë, duke mos e bazuar në asnjë fakt këtë qëndrim. Në vend të kësaj qasjeje, teksti duhet të ofrojë sa më shumë argumente, që informacioni të jetë i besueshëm dhe objektiv.
“Për lexuesit që nuk kanë dëgjuar për këshillin opozitar, ai fillimisht u quajt “këshill mbipartiak”, por më vonë, pasi e panë se ai nuk ishte i tillë sepse nuk ishin të gjitha as partitë opozitare dhe aq më pak ato të pozitës, BDI dhe PDSH. Pra realisht nuk ishte as edhe “këshill opozitar”! Këshilli i ashtuquajtur “opozitar” numëronte dy parti, Lëvizja BESA dhe PPD. Lëvizja BESA, ende nuk është legjitmuar në zgjedhje, ku do të matet edhe pesha e saj politike. Ndërsa PPD ka “vdekur” si Parti para dy dekada”!
Standardet etike gazetareske mësojnë se media dhe gazetari nuk duhet të publikojnë material (informacion, fotografi, mendim, koment) që ka për qëllim të përhapë armiqësi ose urrejtje, ose nëse ekziston besueshmëri e madhe se materiali i publikuar do të shkaktojë armiqësi ose urrejtje ndaj dikujt.
Ndryshe, në tekstin që po e recensojmë lakohet emri i Kim Mehmetit, sillen përfundime për aktivitetin e tij politik, ndërsa nuk është marrë asnjë prononcim nga i njëjti, për të komentuar akuzat e ngritura ndaj tij. Secili ka të drejtën e prononcimit, e sidomos pala e cila akuzohet në një tekst që pretendon të jetë informativ. Përveç kësaj, në përmbajtje mungojnë edhe prononcimet e profesionistëve të fushës, qytetarëve, por edhe të subjekteve tjera politike të përmendura apo që janë të rëndësishme në kontekst të kësaj përmbajtjeje. Kështu, artikulli do të fitonte nuancën e duhur për t’u quajtur lajm objektiv dhe i verifikuar.
INFOGRAPHIC
TRUTHFULNESS
nuk ka fakte
nuk mund të përcaktohet saktësia e pohimeve
nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave
SOURCES OF INFORMATION
nuk ka burime të evidentuara
EXTENSIVENESS
jogjithëpërfshirës
informata të fshehura
BIAS
nuk mund të përcaktohet
ka shtrembërim të së vërtetës (spin)
informata të rrejshme
është i njëanshëm
anshmëri politike,
COMMENTING
ka elemente të komentimit
të integruara me faktet
PLAGIARISM
vepër origjinale
nuk është theksuar autori
TITLE QUALITY
dezinformon
jokreativ
senzacionalist
joadekuat
tendencioz
PHOTOGRAPH
ka
adekuate
as manipulon as informon - është vënë vetëm si ilustrim
është theksuar autori (burimi)
HATE SPEECH
gjuhë ofenduese
nuk ka gjuhë të urrejtjes
nuk nxit për përdorimin e dhunës
EDITED FOR THE WEB
i lexueshëm
nuk aplikohet
nuk ka linke kontekstuale
i parregulluar në aspekt stilistik
i palidhur me tag-e