Tekst nga i cili ju vjen turp

on 4 - 11 - 2015 Author: Владо Ѓорчев

Овој напис го има и на: Maqedonisht

[Recension: Vajza e Naum Petreskit krejtësisht e zhveshur i çmendi fansat]

Para nesh kemi një informatë, të cilën kur do ta lexoni, menjëherë ju vjen turp. Lajmi i përzier me koment, me fotografi të marrë nga “Facebook”-u dhe i plotësuar me fjalë vullgare, nënçmime, ofendime. Jo vetëm ndaj kësaj vajze, e cila pa asnjë faj, pa asnjë arsye është gjetur këtu, por involvohet edhe babai i saj, si dhe një gazetar, pa sqaruar se pse. Edhe pse artikulli nuk është i definuar se a është lajm apo koment, si do që të jetë e diskualifikon dhe e nxin një person publik.

Linku deri te artikulli origjinal: Vajza e Naum Petreskit krejtësisht e zhveshur i çmendi fansat

Data dhe koha e publikimit: 30.10. 2015

Data e recensionit: 02.11.2015

Recensues: Vllado Gjorçev

Në gazetari dihet se përveç asaj që duhet të shkurhet për personat publikë dhe për njerëzit që kanë funksione publike, gjithmonë duhet të bëhet ndarje përkatëse për atë se çka mund dhe çka nuk mund të shkruhet.

Përveç këtyre shkeljeve drastike të etikë, është shkelur edhe neni 10 i Kodit të gazetarëve të Maqedonisë:

Gazetari nuk do të krijojë me vetëdije e as që do të trajtojë informacione që i rrezikojnë të drejtat dhe liritë e njeriut, nuk do të flasë me gjuhën e urrejtjes dhe nuk do të nxisë dhunë dhe diskriminim në çfardo qoftë baze (nacionale, fetare, racore, gjinore, sociale, gjuhësore, të orientimit seksual, politike…).

Ky artikull nuk ka asnjë lidhje me gazetarinë. I shkel të gjitha parimet në të cilat bazohet etika dhe profesioni i gazetarisë. Vështirë se mund të besohet se ky “lajm” është relevant për publikun për shkak se është i qartë qëllimi për nxirrjen e vajzës, intimiteti i së cilës është sulmuar.

Gazetari duhet ta kultivojë kulturën e të shprehurit. Gazetaria nuk është vetëm informatë, por ajo është edhe edukim. E çfarë porosie edukative jep ky artikull?

Këtu kemi edhe një përzierje plotësuese të fakteve me komentet, dhe në fund të fundit, keqpërdorim të plotë të lirisë së të shprehurit.

Mund të konstatohet se ky është fundi i gazetarisë që i tejkalon të gjithë kufinjtë: e standardeve profesionale, e shijes së mirë, duke prekur në privatësinë e dikujt dhe duke u tallur me të. Në rastet e këtilla mbetet vetëm të parashtrohet pyetja se a mund kjo të konsiderohet si gazetari?

Ky recension është përgatitur nga kuadër të Projektit të USAID-it për përforcimin e mediumeve në Maqedoni – Komponenta Shërbimi për verifikimin e fakteve nga mediumet, që implementohet nga fondacioni Metamorfozis.. Ky recension është mundësuar me përkrahjen e Agjencisë amerikane për zhvillim ndërkombëtar (USAID). Përmbajtja e analizës është përgjegjësi e autorit dhe nuk i paraqet qëndrimet e fondacionit Metamorfozis, USAID-it ose të qeverisë së SHBA-ve. Për më tepër informata për punën e USAID-it në Maqedoni, ju lutemi vizitoni ueb-faqen e USAID-it: (http://macedonia.usaid.gov) dhe faqen e USAID-it në Facebook: (www.facebook.com/USAIDMacedonia).

INFOGRAPHIC

TRUTHFULNESS

ka fakte

pohimet jo të sakta

deklarata jo të vërteta

SOURCES OF INFORMATION

ka burime të evidentuara

jozyrtare

jorelevante

1 burim

një palë

EXTENSIVENESS

jogjithëpërfshirës

informata të fshehura

BIAS

nuk mund të përcaktohet

ka shtrembërim të së vërtetës (spin)

informata të rrejshme

nuk mund të përcaktohet

COMMENTING

ka elemente të komentimit

të integruara me faktet

PLAGIARISM

vepër origjinale

nuk është theksuar autori, është theksuar burimi pa link

TITLE QUALITY

nuk informon

jokreativ

senzacionalist

joadekuat

tendencioz

PHOTOGRAPH

adekuate

manipulon

është theksuar autori (burimi)

HATE SPEECH

gjuhë ofenduese

nuk ka gjuhë të urrejtjes

nuk nxit për përdorimin e dhunës

diskriminon

diskriminim gjinor, diskriminim social

EDITED FOR THE WEB

mesatarisht i lexueshëm

elemente jokualitative multimediale

nuk ka linke kontekstuale

pjesërisht i rregulluar në aspekt stilistik

i palidhur me tag-e

Shërbim për verifikim të fakteve në media