[Recension: “Tension në kufirin Kosovë – Serbi: Të shtëna armësh ndërmjet Xhandarmërisë Serbe dhe Policisë së Kosovës!”]

Gjatë konflikteve të ndryshme në mbarë botën, kur dy e më tepër fuqi janë ndeshur njëra me tjetrën, mediat shpesh kanë ditur të shndërrohen në instrumente luftënxitëse. Sigurisht se kjo është tejet e dënueshme sa i përket profesionit tonë. Mirëpo, për fat të keq, kur  një interes etnik, fetar apo edhe ideologjik vjen në shprehje aq të theksuar deri në konfrontim, atëherë shpeshherë mediat harrojnë gjithçka dhe “rrokin armët” për të kontribuar në “neutralizimin” e armikut. Në parim, nuk është e drejtë, por ndodh, bile shumë më shpesh se sa mbajtja e qasjes të paanshme dhe profesionale. 

Linku për te artikulli origjinal: Tension në kufirin Kosovë – Serbi: Të shtëna armësh ndërmjet Xhandarmërisë Serbe dhe Policisë së Kosovës!

Data dhe koha e publikimit: 19.01.2017

Data e recensionit: 21.01.2017

Recensues: Agron Vrangalla

Të gjitha shkeljet e rregullave profesionale janë njësoj të dënueshme. Por, nëse ka një shkelje më të rëndë se gjithë të tjerat, atëherë padyshim se ajo është hedhja e benzinës në zjarr, apo thënë më saktë, të nxisësh tension atëherë kur situata është e nxehtë.

E njëjta gjë ka ndodhur me këtë tekst që është ndarë për t’u recensuar. Shikojeni pak titullin që thotë: “Tension në kufirin Kosovë – Serbi: Të shtëna armësh ndërmjet Xhandarmërisë Serbe dhe Policisë së Kosovës!”. Për një moment, vërtetë që çdo lexues mund të lëvizë nga vendi kur e lexon një titull të tillë, sa shqetësues, aq edhe tendencioz.

Më pas, publiku e kupton se bëhet fjalë për spekulim, por në momentin e parë edhe mund të dyshojë se me të vërtetë mund të ketë ndodhur një përleshje e tillë. Të mos harrojmë se sikur tituj të këtillë do të ishin të vërtetë, ata mund të paraqesin alarm për fillimin e një konflikti të armatosur në mes dy shteteve. Domethënë, mund të mjaftojë një titull për të shokuar apo nxitur popullatën.

Nuk është aspak për t’u tallur. Imagjinoni, papritmas t’ju trokasë dikush në derë dhe t’ju thotë: vraponi shpejt sepse dikush ka vendosur një makinë bombë në lagjen tuaj! Si do të kishit reaguar në ato momente? Pastaj, “lajmëtari” mund t’ju thotë gjithë ditën se kjo ishte vetëm një shaka, por ju veçmë i keni përjetuar tronditjet.

Nuk është mirë të zgjidhet kjo formë e të bërit klikime. Së paku nga ana njerëzore. Shihni se çfarë shpifje e kulluar është teksti. Tregohet lokacioni dhe koha se kur gjoja ka pasur shkëmbim zjarri në mes forcave policore të dy shteteve. Dhe, këtë e paska marrë vesh Gazeta Blic nga “burimet” e saj. Ku i gjeni këto burime aman, që nuk i ka gjetur e dëgjuar askush tjetër ?!?

Më pas, vetë teksti demanton lajmin e rremë, duke shtuar se në momentin që është kontaktuar policia e Kosovës, kjo e fundit ka thënë se nuk ka informacion për një gjë të tillë. Pra, një burim relevant tregon të kundërtën e asaj që është thënë në titull dhe në fillim të tekstit. Kjo i bie fiks që teksti me vetëdije të plotë është shkruar që të zgjojë panik të kotë tek njerëzit. Po të jetë kështu, kjo demonstron një papjekuri e theksuar profesionale. Edhe amatori më i madh, po të ketë një fije morali profesional, nuk do ta bënte një gjë të tillë. Askush nuk të jep të drejtë që të luash me ndjenjat e qytetarëve.

Më poshtë pastaj, teksti është në rregull me informacione të konfirmuara. Por, ç’e do kur që në fillim ia fut frikën publikut? Lajme të tilla që përmbajnë shpifje, nxisin urrejtje dhe terrorizojnë publikun, janë tërësisht të dënueshëm nga çdo konventë ndërkombëtare për liritë dhe e të drejtat e njeriuit në përgjithësi, por edhe nga organizatat e mediave në veçanti. Kodi etik i Gazetarëve të Maqedonisë thotë:

Mënyra e informimit në raste të fatkeqësive, katastrofave, luftrave, tregjedive familijare, sëmundjeve, proceseve gjyqësore duhet të jetë e çliruar nga senzacionalizimi.

Gazetari nuk do të krijojë me vetëdije e as që do të trajtojë informacione që i rrezikojnë të drejtat dhe liritë e njeriut, nuk do të flasë me gjuhën e urrejtjes dhe nuk do të nxisë dhunë dhe diskriminim në çfardo qoftë baza (nacionale, fetare, racore, gjinore, sociale, gjuhësore, orientimit seksual, politik..).

Kthehe nga ta kthesh, informacione të kësaj natyre janë të papranueshëm dhe duhet ndalur sa më parë që është e mundur, sepse askush nuk i mbetet “besnik deri në vdekje” mediumit tonë. Besimi duhet të fitohet përditë, me informim të saktë e të besueshëm. Sepse, njerëzit do të kërkojnë shtigje të reja për të marrë informacione të sakta mbi ngjarjet, e kështu, do të ngelim pa asnjë ndjekës të vetëm, të turpëruar e të vetmuar.