Nëse s’ka fakte, s’ka as lajm
Published in Recensione
on 28 - 01 - 2016 Author: Adrian Kerimi[Recension: Skandaloze: Profesori kërkon të blini librin e tij nëse dëshorini nota më të larta]
Faktet janë baza e lajmit! Nëse gazetari raporton për një skandal, atëherë atë duhet ta dëshmojë përmes fakteve të cilët është i obliguar t’i sjellë në tekst, si prova dhe duke përcaktuar autenticitetin e tyre. Nuk bëhet lajm vetëm me një denoncim burimi i të cilit, mund të jetë i dyshimtë. Rregulli bazë i gazetarisë profesionale është që lajmi të bazohet në disa burime.
Linku deri te artikulli origjinal: “Skandaloze: Profesori kërkon të blini librin e tij nëse dëshorini nota më të larta”
Data dhe koha e publikimit: 24.01.2016
Data e recensionit: 25.01.2016
Recensues: Adrian Kerimi
Teksti që po recensojmë me të drejtë është bërë lajm, pasi në këtë mënyrë ai reflekton shqetësimin e një fenomeni serioz. Këtu pretendohet për shkelje ligjore brenda një institucioni të arsimit, keqpërdorim detyre nga ana e mësimdhënësve,shkelje e autoritetit të studentëve, etj. Kaq shumë arsye për të qenë një storje me shumë peshë ku profesionalizmi dhe misioni i gazetarit ka rastin më të mirë për t’u dëshmuar. Megjithatë, ajo që bie në sy që në leximin e parë, është se burim informacioni është vetëm një fotografi, që do të thotë nuk mjafton për t’u bërë lajm.
Studentët e Universitetit të Tetovës përmes rrjetit social Facebook, kanë reaguar lidhur me një fenemomen tejet negativ që po ndodh në këtë institucion arsimor nga disa mësimdhënës, të cilët “detyrojnë” studentët që të blejnë librat e tyre nëse pretendojnë për nota më të larta në lëndët përkatëse, njofton Drini.mk
“Gazetari duhet të sigurojë “palën e dytë”, respektivisht t’u jep mundësi të dy palëve të interesuara të produktit gazetaresk ta shprehin qëndrimin e tyre. Kjo edhe më tepër vie në shprehje kur gazetari shpreh dyshime ose akuza ose kur dikush është objekt i sulmit apo kritikës”, Kodi Etik, Neni 1, paragrafi 5.
Pala e dytë është gjithmonë “pesha” që garanton cilësinë profesionale të gazetarit dhe produktit tij gazetaresk. Ajo gjithmonë ka të drejtë prononcimi, konfirmimi ose demanti, përderisa akuzohet për x arsye. Në rastin konkret gazetari përveç që nuk e përfshinë në tekst, nuk shpjegon nëse ka tentuar apo ka kërkuar qëndrim ose jo nga pala tjetër.
“Prof.Dr (X) më lajmëroi dhe tha që studentët që duan të marrin nora më të mëdha, është mirë ta blejnë librin origjinal të (X)/ Kush dëshiron le të më kontaktojë” thuhet në njoftimin e publikuar nga një student, të dhënat e së cilit janë fshirë me ngjyrë të kuqe, nga studentët që kanë publikuar dhe kane reaguar per këtë skandal.
Për të denoncuar një rast si ky, gazetari fillimisht do të duhej të merrte qëndrime edhe nga studentët tjerë, gjë që do të vërtetonte nëse vërtet kemi të bëjmë me një kushtëzim si ky për studentët. Informacioni në fjalë duhet të merrej për bazë për hulumtim të mëtejshëm nga autori por jo si fakt i patundshëm. Përveç kësaj, gazetari është i detyruar që të hulumtojë se për cilin profesor bëhet fjalë dhe të kërkojë qëndrim edhe nga ai me qëllim që lajmi të kompletohej me të gjitha elementet.
Për fenomenin duhej të vihej në dijeni edhe institucioni në fjalë dhe të kërkohej reagimi i tij. Gazetari do t’ja kishte arritur qëllimit sikur të kishte nxitur këtë institucion të alarmohej nga ky rast. Por nëse fëet për “Prof.Dr. (X)” kjo nuk do të thotë asnjë gjë. Nuk jep asnjë informacion dhe si rrjedhojë s’ka as lajm.
Gazetari gjithnjë duhet të ketë kujdes se cilat raste i bën lajm. Në rastin konkret shqetësimi plotëson gjitha kriteret për të bërë lajme shumë me vlerë, mirëpo përderisa kemi të bëjmë me mungesë të fakteve dhe qëndrimeve zyrtare të palëve të përfshira në tekst, atëherë zbehet vërtetësia e lajmit.
INFOGRAPHIC
TRUTHFULNESS
nuk ka fakte
nuk mund të përcaktohet saktësia e pohimeve
nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave
SOURCES OF INFORMATION
ka burime të evidentuara
jozyrtare, anonime
nuk mund të përcaktohet
një palë
EXTENSIVENESS
jogjithëpërfshirës
ndoshta ka informata të fshehura
BIAS
nuk mund të përcaktohet
Ndoshta!
Nuk përjashtohet!
mban anën e një pale
anshmëri tjetër
COMMENTING
nuk ka elemente të komentimit
PLAGIARISM
nuk mund të përcaktohet
nuk është theksuar autori, është theksuar burimi pa link
TITLE QUALITY
nuk informon
jokreativ
josenzancionalist
joadekuat
tendencioz
PHOTOGRAPH
ka
joadekuate
as manipulon as informon - është vënë vetëm si ilustrim
është theksuar autori (burimi)
HATE SPEECH
nuk ka gjuhë ofenduese
nuk ka gjuhë të urrejtjes
nuk nxit për përdorimin e dhunës
nuk diskriminon
EDITED FOR THE WEB
mesatarisht i lexueshëm
elemente jokualitative multimediale
nuk ka linke kontekstuale
pjesërisht i rregulluar në aspekt stilistik
i palidhur me tag-e