verifikimiifakteve.mksitemap
verifikimiifakteve.mksitemap

Recension: 20 masonë janë zhdukur në aeroplanin malajzian: Multimiliarderi Rotshild u bë pronari i vetëm mikroçipit të ardhmërisë?

on 8 - 04 - 2014       
Овој напис го има и на: Maqedonisht

cip-rotshild-0987009988-000999-crop-resize

Para nesh kemi një tekst që mund të vendoset në zhanrin e fantastikës shkencore. Jo në kuptim të asaj se diçka të këtillë nuk kemi lexuar më parë, por sa i përket qëllimi dhe porosisë që e jep teksti. Në fakt, tregime të këtilla kemi parë, së paku thënë, në filmat e Xhems Bondit, ku ai e shpëton gjithë botën nga lufta e përgjakshme. I ngjashëm, nëse jo edhe i njëjtë, është edhe tregimi i këtij tesksti, për të cilin duhe të themi se një pjesë e fakteve janë të sakta. E ajo është se 20 njerëz nga kompania “Freescale Semiconductor” me të vërtetë janë zhdukur me aeroplanin malajzian. Por, gjithçka tjetër në teskt, edhe sikur të jetë e vërtetë, nuk mund të vërtetohet, por shërben vetëm që të mbjellë frikë. Tregimi është tepër i ndërlikuar dhe, në fakt, dëshiron të thotë se është “fshehtësia më e ruajtur në botë”. Megjithatë, në të diçka “nuk shkon”. Përndryshe, pse ky tekst do të paraqitej më 28 mars 2014, kur edhe vetë kompania, informatën se me aeroplanin janë zhdukur 20 të punësuar të saj, e ka publikuar zyrtarisht më 8 mars 2014. Nga ana tjetër, në tekst askund nuk mund të vërehet poenta e titullit, gjegjësisht të shihet se pse ata do të ishin masonë dhe në qoftë se janë, për shembull të cilit rend janë. Sa për të pasur një informatë valide, jo për diçka.

cipLinku deri te artikulli origjinal: 20 masonë janë zhdukur në aeroplanin malajzian: Multimiliarderi Rotshild u bë pronari i vetëm mikroçipit të ardhmërisë?

Data dhe koha e publikimit: 28.03. 2014, 11:05

Data e recensionit: 03.04.2014

Recensues: Vllado Gjorçev

 

KUSH JANË KËTA NJERËZ

Teksti është i vërtetë vetëm në atë se 20 të punësuar të kompanisë janë zhdukur në aeroplanin malajzian. Por, askund nuk mund të lexohet, e as vetë kompania nuk thotë, se ata njerëz kanë qenë pjesëtarë të eshaloneve të larta udhëheqësie të kompanisë. Përkundrazi, nga kompania thonë se, në fakt, ata kenë qenë vetëm të punësuar, për shkak se sipas këtij citimi për kompaninë:

Freescale Inc është kompani amerikane е cila prodhon dhe dizajnon çipa harduerikë, gjysmëpërçues, për përdorim në gjithë botë. Kompania është e fokusuar në industrinë automobilistike, ndërsa në portfolion e saj përfshin edhe mikroprocesorë, mikrokontrolerë, procesorë të sinjaleve digjitale, kontrolerë të sinjaleve digjitale dhe të ngjashme. Përveç kësaj, kompania ofron softuer dhe vegla zhvillimore për përkrahjen e zhvillimit të produktit. Firma është me seli në Ostin, ndërsa punon në mbi 20 vende.

Më 8 mars 2014, Freescale njoftoi se 20 të punësuar të saj kanë qenë udhëtarë të fluturimit të “Malaysian airlines 370.”

Shihet se të udhëtarët kanë qenë vetëm të punësuar të kompanisë. Të theksojmë se këto janë të dhëna zyrtare.

 

ÇIPI I FAMSHËM KL-03 9

Po. I gjithë tregimi është për njëfarë çipi KL-03 9 (që shërben si pajisje e vogël (gadget) për luftim elektronik, së paku ashtu thotë teksti) dhe tani pa ata 20 njerëz e ka vetëm pronarin e kompanisë, multimiliarderin Jakov Rotshild. Skenar i tepruar filmik, apo jo?!

Nuk ka burime për informatën, me gjasë teksti është marrë nga ndonjë medie e huaj, por nuk është theksuar se prej ku.

Teksti ka material se 20 njerëz të kësaj kompanie janë zhdukur. Por, pjesa tjetër nuk mund të konfirmohet. Nuk ka anshmëri, por qëllimi ka qenë që pak të rritet lexueshmëria. Përndryshe, ky tekst nuk ka ndonjë efekt tjetër. Nuk ka komentim, por vetëm përfundime të transmetuara. Shihet se nuk janë përfundime autoriale dhe janë të medies prej ku është marrë teksti.

Titulli është senzacionalist dhe tërheq vëmendjen. Në fakt, titulli e bën lexuesin ta lexojë tekstin.

 

KAPENI HAJDUTIN

Fotografia është vënë vetëm si ilustrim, me pronarin e kompanisë dhe gjoja njeriun i cili në këtë moment është njëri nga njerëzit më të fuqishëm në botë.

Tekste të këtilla, që duhet të shkaktojnë panik, që moti nuk i vendojmë në rubrikat e ashtuquajtura argëtuese, të cilat mbulojnë përmbajtje të magazinave. Në fakt, tekstet e këtilla mund të jenë edhe të rrezikshme. Ndoshta jo në Maqedoni, ku publiku lexues edhe nuk është aq i preokupuar me tekste të këtilla që trajtojnë politika të larta botërore, por, për shembull në SHBA tekstet e këtilla me të vërtetë mund të shkaktojnë frikë te popullata. Kjo gjithsesi ka të bëjë me mentalitetin e popullit dhe me propagandën e pushtetit, kështu që tani për tani mund të jemi të qetë se maqedonasit nuk do të shqetësohen nga ky tekst.


Ky recension është përgatitur nga kuadër të Projektit të USAID-it për përforcimin e mediumeve në Maqedoni – Komponenta Shërbimi për verifikimin e fakteve nga mediumet, që implementohet nga fondacioni Metamorfozis.. Ky recension është mundësuar me përkrahjen e Agjencisë amerikane për zhvillim ndërkombëtar (USAID). Përmbajtja e analizës është përgjegjësi e autorit dhe nuk i paraqet qëndrimet e fondacionit Metamorfozis, USAID-it ose të qeverisë së SHBA-ve. Për më tepër informata për punën e USAID-it në Maqedoni, ju lutemi vizitoni ueb-faqen e USAID-it: (http://macedonia.usaid.gov) dhe faqen e USAID-it në Facebook: (www.facebook.com/USAIDMacedonia).

INFOGRAPHIC

infoVistinitostTRUTHFULNESS

ka fakte

nuk mund të përcaktohet saktësia e deklaratave

nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave

infoVistinitostSOURCES OF INFORMATION

ka burime të evidentuara

anonime

jorelevante

nuk mund të përcaktohet

një palë

infoVistinitostEXTENSIVENESS

jogjithëpërfshirës

ndoshta ka informata të fshehura

infoVistinitostBIAS

nuk mund të përcaktohet

ka shtrembërim të së vërtetës (spin)

nuk mund të përcaktohet

nuk aplikohet

infoVistinitostCOMMENTING

ka elemente të komentimit

të integruara me faktet

infoVistinitostPLAGIARISM

kopje të plotë

nuk është theksuar autori, nuk është theksuar burimi

infoVistinitostTITLE QUALITY

dezinformon

kreativ

senzacionalist

joadekuat

i paqartë

infoVistinitostPHOTOGRAPH

ka

adekuate

as manipulon as informon është vënë vetëm si ilustrim

nuk është theksuar autori (burimi)

infoVistinitostHATE SPEECH

nuk ka shprehje të urrejtjes

nuk ka shprehje të urrejtjes

nuk nxit dhunë

nuk diskriminon

infoVistinitostEDITED FOR THE WEB

i lexueshëm

elemente solide multimediale

nuk ka linke kontekstuale

pjesërisht i rregulluar në aspekt stilistik

i palidhur me tag-e

Abonohuni për lajmet më të reja