Verifikimi i lajmit – imperativ moral i gazetarisë

on 30 - 03 - 2016 Author: Xhenis Sulimani

[Recension: Grupe të armatosura sonte janë parë në Tanushë]

Informacioni me interes publik duhet të jetë i saktë dhe i verifikuar sa më shumë të jetë e mundur. Nëse i njëjti nuk mund të konfirmohet, në tekst duhet të bëhet e ditur se bëhet fjalë për informatë të pavërtetuar deri në fund, supozim apo spekulim.

Linku deri te artikulli origjinal: “Grupe të armatosura sonte janë parë në Tanushë”

Data dhe koha e publikimit: 25.03.2016

Data e recensionit: 29.03.2016

Recensues: Xhenis Sulimani

Teksti që po e recensojmë në mënyrë korrekte në fillim paralajmëron se nuk mund të vërtetohet saktësia e informacionit dhe se është informacion nga një portal tjetër. Megjithatë, me kaq nuk mbaron përgjegjësia para opinionit.

“Portali maqedonas Dokaz ka dhënë një lajm që nuk mund të vërtetohet saktësia e tij.”

Sipas Kodeksit Etik të Gazetarëve në Maqedoni “detyra themelore e gazetarëve është ta respektojnë të vërtetën dhe të drejtën e publikut që të jetë i informuar, në pajtim me nenin 16 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë”. Opinioni nuk duhet të çorientohet. Kështu që, në moment kur nga portali transmetohet se në Tanushë ka ardhur vëllai i ish-komandant Sokolit, Sami Ukshini, njëri prej të akuzuarve në rastin e Kumanovës, dhe atje se është pritur nga Xhezair Shaqiri (komandant Hoxha) gazetari ka mundur që të kërkojë Xhezair Shaqirin për ta vërtetuar/demantuar lajmin.

“Në Tanushë ka ardh vëllau i Sokolit i njohur si Xhafo ndërsa e ka prit komandant Hoxha. Sipas portalit në fjalë Forcat speciale maqedonase janë nisur sonte në Tanushë.”

Nga qasja e tekstit mund të supozohet se tendenca ka qenë vetëm të transmetohet lajmi, pa tentuar të saktësohet. Nuk potencohet nëse është kërkuar qëndrim zyrtar nga institucionet përkatëse, si Ministria e Punëve të Brendshme, për praninë e grupeve të armatosura në Tanushë. Kështu si është, informacioni jep përshtypjen se është bërë për ta dezinformuar opinionin, edhe pse në fillim ceket se nuk është i vërtetuar.

Në Doracakun për Etikë në Gazetari thuhet: “Verifikimi i të dhënave dhe saktësia janë imperativ moral i gazetarisë, prandaj gazetari është i obliguar ta provojë informacionin prej sa më shumë burimeve, të paktën prej dy burimeve të pavarura”.

Ky recension është përgatitur nga kuadër të Projektit të USAID-it për përforcimin e mediumeve në Maqedoni – Komponenta Shërbimi për verifikimin e fakteve nga mediumet, që implementohet nga fondacioni Metamorfozis.. Ky recension është mundësuar me përkrahjen e Agjencisë amerikane për zhvillim ndërkombëtar (USAID). Përmbajtja e analizës është përgjegjësi e autorit dhe nuk i paraqet qëndrimet e fondacionit Metamorfozis, USAID-it ose të qeverisë së SHBA-ve. Për më tepër informata për punën e USAID-it në Maqedoni, ju lutemi vizitoni ueb-faqen e USAID-it: (http://macedonia.usaid.gov) dhe faqen e USAID-it në Facebook: (www.facebook.com/USAIDMacedonia).

INFOGRAPHIC

TRUTHFULNESS

nuk ka fakte

pohimet jo të sakta

deklarata jo të vërteta

SOURCES OF INFORMATION

ka burime të evidentuara

jozyrtare

jorelevante

1 burim

një palë

EXTENSIVENESS

jogjithëpërfshirës

ndoshta ka informata të fshehura

BIAS

ka shtrembërim të së vërtetës (spin)

informata të rrejshme

nuk aplikohet

COMMENTING

nuk ka elemente të komentimit

PLAGIARISM

kopje të pjesshme

nuk është theksuar autori

TITLE QUALITY

dezinformon

jokreativ

senzacionalist

joadekuat

tendencioz

PHOTOGRAPH

adekuate

as manipulon as informon - është vënë vetëm si ilustrim

nuk është theksuar autori (burimi)

HATE SPEECH

nuk ka gjuhë ofenduese

nuk ka gjuhë të urrejtjes

nuk nxit për përdorimin e dhunës

nuk diskriminon

EDITED FOR THE WEB

i lexueshëm

nuk aplikohet

nuk ka linke kontekstuale

i parregulluar në aspekt stilistik

i palidhur me tag-e

Shërbim për verifikim të fakteve në media