Edhe “lajm” i vjetër, edhe “lajm” i rrejshëm
Published in Recensione
on 6 - 10 - 2015 Author: Ана Анастасовска
[Recension: KOREJA E VERIUT BËRI ÇUDI: Vendi i parë i cili me sukses dërgoi njeri në Diell dhe pastaj e ktheu në tokë!]
Problemi me artikullin që i nënshtrohet këtij recensioni qëndron në atë se lajmi që e plason është i vjetë më shumë se një vjet. Mirëpo, kjo nuk është e tëra. Mirëpo në qoftë se gazetari do të ishte përpjekur të kërkojë pak nëpër internet, do ta shihte se nuk bëhet fjalë për ngjarje të vërtetë.
Linku deri te artikulli origjinal: KOREJA E VERIUT BËRI ÇUDI: Vendi i parë i cili me sukses dërgoi njeri në Diell dhe pastaj e ktheu në tokë!!
Data dhe koha e publikimit: 26.09.2015
Data e recensionit: 30.09.2015
Recensuese: Аna Аnastasovska
“Agjencia shtetërore e Koresë Veriore sot njoftoi se pikërisht ata, për herë të parë në historinë e njerëzimit e kanë dërguar njeriun e parë në Diell. Siç thekson agjencia koreano-veriore, astronauti Hung Li Gong rreth orës 3.00 ka zbritur në diell në një raketë të dizajnuar në mënyrë speciale.”
Kur e futëm titullin e këtij teksti në Google, e pamë e lajmi i njëjtë është publikuar para më shumë se një viti edhe atë në ueb-faqen “Оkno“. Domethënë, nuk bëhet fjalë për lajm të ri dhe për diçka ekskluzive. Ajo që është edhe më interesante është se bëhet fjalë për para-lajm, gjegjësisht lajm të trilluar. Mirëpo, gazetari në këtë rast ka harruar ta përmendë këtë, ose nuk e ka vërejtur se bëhet fjalë për lajmë të tillë, të ashtuquajtur “qepë”.
Sikur autori i këtij teksti të ishte përpjekur pak, do ta shihte se me lajmin e këtillë, para një viti e gjysmë janë mashtruar edhe shumë media të huaja. Siç ka publikuar ueb-faqja thejournal.ie më 25 janar 2014, “mediat u mashtruan me storjen për raketën koreano-veriore në Diell”.
Në fakt, lajmi buron prej një ueb-faqeje satirike irlandeze.
Detyrë themelore e gazetarit është t’i verifikojë informatat që i publikon, se a janë ato të vërteta ose jo. Është e qartë se autori i këtij teksti nuk e ka verifikuar informatën, kështu që lexuesve u ka ofruar një lajm të vjetër, edhe atë para-lajm.
INFOGRAPHIC
TRUTHFULNESS
nuk ka fakte
pohimet jo të sakta
nuk mund të përcaktohet vërtetësia e deklaratave
SOURCES OF INFORMATION
ka burime të evidentuara
jozyrtare
jorelevante
1 burim
qepë
EXTENSIVENESS
qepë
qepë
BIAS
i pasaktë
ka shtrembërim të së vërtetës (spin)
informata të rrejshme
nuk mund të përcaktohet
COMMENTING
nuk ka elemente të komentimit
të ndara nga faktet
PLAGIARISM
lajm i rrejshëm agjencie
nuk është theksuar burimi
TITLE QUALITY
dezinformon
jokreativ
senzacionalist
joadekuat
qepë
PHOTOGRAPH
ka
adekuate
as manipulon as informon - është vënë vetëm si ilustrim
nuk është theksuar autori (burimi)
HATE SPEECH
nuk ka gjuhë ofenduese
nuk ka gjuhë të urrejtjes
nuk nxit për përdorimin e dhunës
nuk diskriminon
EDITED FOR THE WEB
mesatarisht i lexueshëm
elemente jokualitative multimediale
nuk ka linke kontekstuale
pjesërisht i rregulluar në aspekt stilistik
i palidhur me tag-e