Manipulim me titullin që ndeshet me rregullat etike

on 7 - 10 - 2016 Author: Xhenis Sulimani

[Recension: Mitko Çavkov i nxori në terren njësitë speciale, po i përgatit për luftë (foto)]

Lajmet që dezinformojnë apo manipulojnë janë vetëvrasje për median. Një titull bombastik që synon të bëjë sensacion, për momentin, mund të tërheqë lexues, por, paralelisht, edhe të humbë besueshmërinë ndaj medias.

Linku deri te artikulli origjinal: “Mitko Çavkov i nxori në terren njësitë speciale, po i përgatit për luftë”

Data dhe koha e publikimit: 30.09.2016

Data e recensionit: 03.10.2016

Recensues: Xhenis Sulimani

Shembull tipik kemi lajmin që po e recensojmë. Kemi të bëjmë me manipulim të vetëdijshëm me opinionin. Produkti gazetaresk ka të bëjë me informacionin për stërvitjen e Njësisë për Shpërndarje të Shpejtë në suaza të ushtrimeve për menaxhimin me kërcënimet terroriste.

Njësia gjatë kohës së aftësimit është vizituar nga drejtori i Byrosë për Siguri Publike, Mitko Çavkov.

Megjithatë, ajo që nuk shkon fare me përmbajtjen është titulli. Produkti nis me titullin: “Mitko Çavkov i nxori në terren njësitë speciale, po i përgatit për luftë”. Më pas, vetë teksti e demanton titullin. Çavkov ka dalur në terren për ta vizituar njësitin dhe nuk i ka nxjerrë për t’i përgatitur për luftë, por bëhet fjalë për ushtrim taktik. Së paku ashtu mund të informohet sipas fakteve të shpalosura. Gjuha e gazetarit duhet të jetë e saktë dhe precize, duke u përkujdesur që të mos e çorientojë opinionin me tituj sensacional, të cilët mund të shkaktojnë ose nxisin frikë, ndjenjë të pasigurisë, panik apo reagime dhe veprime të tjera emotive.

Në këto kohëra kur mediat online janë në luftë për një klikim më tepër, është mirë që, sidomos në raste të tilla, klikimi të bjerë ‘viktimë’, për ta rritur besueshmërinë e lexuesit me informacione të sakta. Parimet themelore, me të cilat sigurohet besueshmëria, janë vërtetësia dhe saktësia.

Sipas Doracakut për interesin publik në gazetari:

Gazetarët nuk guxojnë që me qëllim ta orientojnë publikun në kahe të gabuara. Nuk guxojnë që t’i ndryshojnë faktet dhe të prezantojnë materiale të imagjinuara si të vërteta;

Gabimet duhet të pranohen dhe të korrigjohen sa më shpejtë që është e mundur, në mënyrë të qartë dhe përkatëse;

Ky recension është përgatitur nga kuadër të Projektit të USAID-it për përforcimin e mediumeve në Maqedoni – Komponenta Shërbimi për verifikimin e fakteve nga mediumet, që implementohet nga fondacioni Metamorfozis.. Ky recension është mundësuar me përkrahjen e Agjencisë amerikane për zhvillim ndërkombëtar (USAID). Përmbajtja e analizës është përgjegjësi e autorit dhe nuk i paraqet qëndrimet e fondacionit Metamorfozis, USAID-it ose të qeverisë së SHBA-ve. Për më tepër informata për punën e USAID-it në Maqedoni, ju lutemi vizitoni ueb-faqen e USAID-it: (http://macedonia.usaid.gov) dhe faqen e USAID-it në Facebook: (www.facebook.com/USAIDMacedonia).

INFOGRAPHIC

TRUTHFULNESS

ka fakte

pohime të sakta

deklarata të vërteta

SOURCES OF INFORMATION

ka burime të evidentuara

zyrtare

nuk mund të përcaktohet

EXTENSIVENESS

jogjithëpërfshirës

ndoshta ka informata të fshehura

BIAS

pjesërisht e paraqet të vërtetën

ka shtrembërim të së vërtetës (spin)

nuk ka informata të rrejshme

nuk aplikohet

anshmëri komerciale

COMMENTING

nuk ka elemente të komentimit

PLAGIARISM

vepër origjinale

nuk është theksuar autori

TITLE QUALITY

dezinformon

jokreativ

senzacionalist

joadekuat

tendencioz

PHOTOGRAPH

adekuate

as manipulon as informon - është vënë vetëm si ilustrim

është theksuar autori (burimi)

HATE SPEECH

nuk ka gjuhë ofenduese

nuk ka gjuhë të urrejtjes

Mund të nxisë frikë, pasiguri, dhunë

EDITED FOR THE WEB

nuk aplikohet

nuk ka linke kontekstuale

pjesërisht i rregulluar në aspekt stilistik

i palidhur me tag-e

Shërbim për verifikim të fakteve në media